به گزارش پردیسان آنلاین از قم، در حالی‌که قم در دل فلات مرکزی ایران با بحران شدید زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌کند، کارشناسان در نشست «دورنمای قم ۱۴۲۰» خواستار تغییر فوری در سیاست‌های توسعه، مدیریت منابع و الگوهای ساخت‌وساز شدند.
قم، استانی کویری در قلب ایران، در دهه‌های اخیر به واسطه توسعه صنعتی، رشد جمعیت، و سیاست‌های ناهماهنگ محیط‌زیستی، با تهدیدهایی چون فرونشست زمین، بحران آب، گرد و غبار، آلودگی هوا، و تخریب خاک مواجه شده است.
این استان، که در انتهای حوضه آبریز دریاچه نمک قرار دارد، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، از تبخیر بالا، بارندگی کم و منابع آب محدود رنج می‌برد. با این حال، روند شهرسازی و صنعتی‌سازی بدون توجه به این محدودیت‌ها ادامه یافته است.
بر همین اساس نشست تخصصی دورنمای قم ۱۴۲۰؛ چالش‌ها و فرصت‌های پایدار زیست‌محیطی پیش روی شهر قم امروز _چهارشنبه یکم مرداد _ در سالن رضوان شهرداری قم برگزار شد تا بر سر این مسائل همفکری اساسی صورت گیرد.
قم در آستانه تخریب سرزمینی؛ اضطراب اقلیمی واقعی است
عباس جعفری، فعال محیط‌زیستی در این نشست تاکید کرد: قم امروز با تخریب چندلایه سرزمینی روبه‌رو است؛ فرسایش خاک، آلودگی صنعتی، و مدیریت نادرست منابع طبیعی، شهر را به سمت غیرقابل سکونت شدن سوق داده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: مجوزهای صنعتی دهه ۸۰، بدون مطالعات زیست‌محیطی، شهر را به محلی برای استقرار صنایع آلاینده تبدیل کرده‌اند. در جعفریه شاهد دفن پسماندهای اسیدی بودیم. بعدها همان ترکیبات در کارخانه‌های متروکه نیز یافت شد.
معماری گلی، نسخه فراموش‌شده برای آینده‌ای پایدار
سید مجید مفیدی، استاد دانشگاه و پژوهشگر معماری پایدار بازگشت به الگوهای بومی را نسخه‌ای واقع‌بینانه برای امروز دانست و گفت: حتی پژوهشگران غربی هم بادگیر یزدی را راه‌حل حفظ انرژی در عصر تغییر اقلیم می‌دانند، اما ما از گنجینه خود دور شده‌ایم.
وی به بحران جهانی انرژی و راه‌حل‌های اقلیمی اشاره و اضافه کرد: در آمریکا، ساخت ساختمان‌های خشتی گلی به نماد فرهیختگی تبدیل شده، ولی ما در ایران هنوز معماری پرمصرف شیشه‌ای را ترویج می‌کنیم.
این استاد دانشگاه از شورای شهر قم خواست در پیشبرد سیاست‌های معمارانه سبز نقش فعال‌تری ایفا کند چراکه ساختمان‌های آینده یا با انرژی خورشیدی و اقلیم سازگار خواهند بود یا باری بر دوش زمین هستند.
شهر در حال احتراق خاموش؛ انرژی، غذا، هوا همه در خطرند
مریم محمدی، مدیرکل محیط‌زیست استان قم با ارائه آماری نگران‌کننده گفت: استان قم سالانه ۷ میلیون تن گاز گلخانه‌ای منتشر می‌کند در حالی که میانگین جهانی کمتر از نصف این مقدار است.
وی افزود: با وجود جمعیت ثابت، مصرف آب ۴۰ درصد و برق ۲۳ درصد در قم افزایش پیدا کرده است و این یعنی ما بیش از نیاز مصرف می‌کنیم.
مدیرکل محیط‌زیست استان قم عنوان کرد: سالانه ۳۵ میلیون تن مواد غذایی در کشور دور ریخته می‌شود. در قم نیز ضایعات نان نگران‌کننده است، با خاموش کردن یک لامپ ۱۰۰ واتی در هر خانه، می‌توان جلوی ساخت دو نیروگاه هزار مگاواتی را گرفت. این یعنی هر فرد، قدرت تغییر دارد.
فقط ۹ روز هوای پاک؛ آینده در گرو تصمیم‌های امروز است
محمدحسین دهناد، رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر قم آمار تکان‌دهنده‌ای را اعلام و تاکید کرد: در ۱۰۰ روز ابتدایی امسال، فقط ۹ روز هوای پاک در قم ثبت شده؛ این یعنی داریم به نقطه بی‌بازگشت نزدیک می‌شویم.
وی خواستار تغییر پارادایم در مدیریت شهری و نگاه آینده‌پژوهانه شد و گفت: قم در حال فرو رفتن در گردوغبار است؛ اگر رویکردها تغییر نکند، فضای سبز و منابع طبیعی دیگر نجات‌بخش نخواهند بود.
رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر قم تأکید کرد: آمارهای محیط‌زیستی باید پایه تصمیم‌گیری‌های شهرسازی و نه تنها ضمیمه‌ای در انتهای گزارش‌ها باشد.
به گزارش پردیسان آنلاین، قم در تقاطع تاریخ و تغییر ایستاده است؛ شهری که اگرچه ریشه‌دار است اما از درون در حال فرسایش است؛ بحران اقلیم، بحران خاک، بحران انرژی و بحران مدیریت، همگی صدای زنگ خطری برای تصمیم‌سازان، معماران، شهروندان و سیاست‌گذاران هستند.
