به گزارش پردیسان آنلاین، بر اساس آخرین گزارش فائو در سال ۲۰۲۳، ایران با تولید سالانه بیش از ۱۱ میلیون تن شیر خام، جایگاه پنجم جهان را در صنعت دامپروری به خود اختصاص داده است که این موفقیت حاصل تحول چشمگیر این صنعت در دو دهه اخیر بوده است، چراکه برخلاف تصور عمومی، ایران نه‌تنها در حوزه دام سبک، بلکه در گاوداری‌های شیری صنعتی نیز به پیشرفت‌های قابل توجهی دست پیدا کرده است و اکنون بیش از ۸۵۰۰ گاوداری صنعتی در کشور فعال هستند که سهم عمده‌ای در تأمین شیر و فراورده‌های لبنی دارند.
صنعت دامپروری در ایران ریشه در تاریخ کهن این سرزمین دارد و همواره به‌عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشاورزی مطرح بوده است، اما آنچه این صنعت را در سال‌های اخیر متحول کرده، حرکت به سمت صنعتی‌سازی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین بوده است زیرا بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی، سرمایه‌گذاری در بخش دامپروری صنعتی طی ۱۰ سال گذشته بیش از سه برابر افزایش پیدا کرده و این امر موجب شده ایران در منطقه خاورمیانه به‌عنوان پیشروترین کشور در این حوزه شناخته شود.
تحولات فناورانه در گاوداری‌های ایرانی
یکی از عوامل کلیدی در موفقیت ایران، به‌کارگیری سیستم‌های مدرن مدیریت گله‌های شیری بوده است به‌طوری که اکنون بسیاری از گاوداری‌های پیشرفته کشور مجهز به آخرین فناوری‌های روز دنیا از جمله سیستم‌های هوشمند تغذیه، ربات‌های شیردوشی و نرم‌افزارهای مدیریت تولید هستند که این تحولات موجب افزایش میانگین تولید شیر از هر رأس دام به بیش از ۲۵ کیلوگرم در روز شده است و این در حالی است که این رقم در دهه ۷۰ تنها حدود ۱۲ کیلوگرم بود.
اگرچه ایران به جایگاه قابل توجهی در صنعت دامپروری دست پیدا کرده است، اما کارشناسان معتقدند برای حفظ این موقعیت نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت هستیم، زیرا مشکلاتی همچون کمبود نهاده‌های دامی، تغییرات اقلیمی و رقابت فشرده در بازارهای جهانی می‌تواند چالش‌های جدی ایجاد کند با این حال، ظرفیت‌های بی‌نظیری همچون نیروی انسانی متخصص، زیرساخت‌های در حال توسعه و موقعیت استراتژیک جغرافیایی، فرصت‌های طلایی برای رشد بیشتر این صنعت فراهم کرده است.
صنعت دامپروری نقش حیاتی در اشتغال‌زایی و توسعه مناطق روستایی ایفا می‌کند، چرا که بر اساس آمار رسمی، این بخش به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای بیش از ۱.۵ میلیون نفر اشتغال ایجاد کرده و سهم قابل توجهی در جلوگیری از مهاجرت روستاییان داشته است علاوه‌بر این، توسعه دامپروری صنعتی موجب افزایش درآمد خانوارهای روستایی و بهبود شاخص‌های زندگی در این مناطق شده است.
آینده صنعت دامپروری ایران
با توجه به برنامه‌های بلندمدت وزارت جهاد کشاورزی، ایران قصد دارد تا سال ۱۴۱۰ جایگاه خود در بین کشورهای برتر دامپروری جهان را ارتقا دهد که تحقق این هدف مستلزم سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش تحقیق و توسعه، بهینه‌سازی مصرف آب و انرژی و توسعه صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا است، زیرا کارشناسان بر این باورند که آینده این صنعت در گرو تولید محصولات با کیفیت و رقابت‌پذیر در بازارهای جهانی خواهد بود.
مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌های کشور نقش بسزایی در توسعه صنعت دامپروری داشته‌اند، چرا که تنها در پنج سال گذشته بیش از ۲۰۰ پروژه تحقیقاتی در زمینه ژنتیک دام، تغذیه و مدیریت گله به نتیجه رسیده که حاصل این تحقیقات، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید بوده است و این روند نشان می‌دهد که توجه به علم و فناوری می‌تواند ایران را در مسیر تبدیل شدن به یکی از قطب‌های اصلی دامپروری جهان قرار دهد.
به گزارش پردیسان آنلاین، داستان موفقیت ایران در صنعت دامپروری نمونه بارز تحقق اقتصاد مقاومتی است که با وجود تمام محدودیت‌ها و تحریم‌ها، با تکیه بر نیروی انسانی متخصص و مدیریت جهادی به دست آمده است و حالا این صنعت نه‌تنها نیازهای داخلی را تأمین می‌کند، بلکه به یکی از منابع مهم ارزآوری برای کشور تبدیل شده که این موفقیت می‌تواند الگویی برای دیگر بخش‌های اقتصادی باشد.
