به گزارش پردیسان آنلاین از تهران، پایتخت ایران شهری با جمعیتی فراتر از ۱۰ میلیون نفر و آلودگی هوایی که سالانه هزاران نفر را درگیر بیماری‌های تنفسی می‌کند، بیش از هر زمان دیگری نیازمند تحول در حمل‌ونقل عمومی است در حالی که ناوگان فرسوده تاکسی و اتوبوس، سهم قابل‌توجهی در تولید آلاینده‌ها دارد، برقی‌سازی حمل‌ونقل شهری به‌عنوان یک راهکار حیاتی در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته است.
این تحول نه‌تنها به کاهش آلایندگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند با کاهش هزینه‌های سوخت و نگهداری، بهره‌وری اقتصادی ناوگان را نیز افزایش دهد، در تهران روزانه بیش از ۲۰ میلیون جابه‌جایی مسافر با تاکسی و حدود پنج میلیون سفر با اتوبوس انجام می‌شود که نشان‌دهنده نقش حیاتی این دو ناوگان در حمل‌ونقل عمومی پایتخت است.
تاکسی‌ها با بیش از ۸۰ هزار دستگاه فعال، ستون فقرات جابه‌جایی شهری محسوب می‌شوند و میانگین سفر روزانه با تاکسی حدود ۳.۵ میلیون سفر است، اما با احتساب سفرهای رفت‌وبرگشت و چندمرحله‌ای، تعداد جابه‌جایی‌ها به ۲۰ میلیون در روز می‌رسد.
هر تاکسی روزانه تا ۲۵۰ کیلومتر پیمایش دارد و حدود نیمی از این ناوگان فرسوده و نیازمند نوسازی است، تاکسی‌ها به‌ویژه در مناطقی که پوشش مترو و اتوبوس ضعیف است، نقش کلیدی در جابه‌جایی سریع و انعطاف‌پذیر شهروندان دارند و با توجه به حجم بالای سفرها، نوسازی و برقی‌سازی این ناوگان می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاهش آلودگی هوا و ارتقای کیفیت خدمات شهری داشته باشد.
در کنار تاکسی‌ها، اتوبوس‌ها به‌عنوان ستون حمل‌ونقل عمومی سازمان‌یافته، روزانه حدود پنج میلیون سفر را پوشش می‌دهند و در حال حاضر ۳۴۰۰ دستگاه اتوبوس فعال در تهران وجود دارد؛ هدف‌گذاری مدیریت شهری تا پایان سال ۱۴۰۴ رسیدن به ۷۵۰۰ دستگاه اتوبوس است که جهشی بزرگ در توسعه حمل‌ونقل عمومی محسوب می‌شود.
از این تعداد ۳۹۰ دستگاه اتوبوس برقی تا مهر ۱۴۰۴ وارد چرخه فعالیت شده‌اند؛ اتوبوس‌ها به‌عنوان ارزان‌ترین و فراگیرترین وسیله حمل‌ونقل عمومی، نقش مهمی در جابه‌جایی شهروندان در مسیرهای پرتردد دارند و توسعه خطوط، نوسازی ناوگان و افزایش سهم اتوبوس‌های برقی از جمله اقدامات کلیدی برای کاهش فشار ترافیکی و آلودگی هوای تهران محسوب می‌شود.
با توجه به جمعیت رسمی ۱۰ میلیون نفری و جمعیت شناور روزانه تا ۱۳ میلیون نفر، تهران به بیش از ۲۵ میلیون جابه‌جایی شهری نیاز دارد؛ تاکسی و اتوبوس دو رکن اصلی این جابه‌جایی هستند، اما فرسودگی ناوگان، آلودگی هوا و محدودیت زیرساختی، چالش‌هایی جدی در مسیر پایداری حمل‌ونقل شهری ایجاد کرده‌اند.
برقی‌سازی، نوسازی و توسعه زیرساخت‌ها نه‌تنها یک ضرورت زیست‌محیطی بلکه یک الزام اقتصادی و اجتماعی برای آینده تهران است با این حال برقی‌سازی گسترده نیازمند زیرساخت‌های شارژ مطمئن، ظرفیت تولید داخلی و رفع ناترازی در تأمین برق شهری است، چالشی که در صورت بی‌توجهی می‌تواند روند توسعه حمل‌ونقل برقی را با اختلال روبه‌رو کند.
در چنین شرایطی برنامه‌های شهرداری تهران برای واگذاری تاکسی‌های برقی، نوسازی اتوبوس‌ها و توسعه ایستگاه‌های شارژ، گامی مهم در مسیر بازآفرینی حمل‌ونقل عمومی و کاهش بار زیست‌محیطی پایتخت محسوب می‌شود، این مسیر اگر با جسارت، برنامه‌ریزی و هماهنگی ملی همراه شود، می‌تواند تهران را به الگویی موفق در حمل‌ونقل پاک شهری تبدیل کند.
آغاز دور جدید جایگزینی خودروهای فرسوده
شادی مالکی، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران با اشاره به اینکه طبق توافق‌نامه اسفند سال گذشته میان شهرداری تهران و دولت مرحله جدید واگذاری تاکسی‌های برقی آغاز شده است به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: براساس این توافق رانندگان تاکسی می‌توانند تا سقف یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات بدون کارمزد برای خرید خودروهای برقی دریافت کنند.
وی با بیان اینکه شهرداری تهران ۳۵۰ میلیون تومان تسهیلات مکمل در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد، می‌افزاید: مبلغ اسقاط خودرو برای نخستین‌بار و پس از سال‌ها ۱۴۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است که به‌طور مستقیم از قیمت نهایی خودرو کسر می‌شود و رانندگان نیازی به پرداخت اولیه ندارند.
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران با اشاره به اینکه این طرح با استقبال قابل‌توجه تاکسیرانان همراه و ثبت‌نام اولیه نیز آغاز شده است، می‌گوید: هم‌اکنون نگرانی رانندگان تاکسی درباره شارژ خودرو در حال برطرف شدن است، چراکه در حال حاضر ۲۰ جایگاه شارژ فعال وجود دارد و در ۱۵۰ نقطه شارژر سریع و در ۵۰ نقطه شارژر آهسته نصب شده است.
مالکی تاکید می‌کند: با این ظرفیت، امکان شارژ حداقل ۳۰۰۰ دستگاه خودرو فراهم شده است و تاکسی‌های برقی موجود و در حال ورود، با هیچ محدودیتی روبه‌رو نخواهند بود.
اتوبوس‌های فعال به حدود ۳۴۰۰ دستگاه افزایش پیدا کرده و بخشی از این اتوبوس‌ها نوسازی شده است، بخش دیگر نیز از طریق قرارداد با خودروسازان داخلی تأمین شده‌اند و بخش دیگر از محل همکاری‌های خارجی وارد ناوگان شده که شامل اتوبوس‌های برقی در حال خدمت‌رسانی در سطح شهر است
وی با اشاره وضعیت ناوگان فرسوده خاطرنشان می‌کند: در آغاز این دوره مدیریت شهری حدود ۴۰ هزار تاکسی فرسوده در تهران فعال بودند، تاکنون ۱۲ هزار دستگاه نوسازی شده و برنامه سال جاری شامل نوسازی ۵۰۰۰ تاکسی غیربرقی و توسعه ناوگان برقی است.
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران با بیان اینکه تاکنون ۱۷۲ دستگاه تاکسی برقی وارد چرخه فعالیت شده است و ۱۷۵۲ دستگاه دیگر در مرحله واگذاری قرار دارد، تصریح می‌کند: یکی از چالش‌های اصلی، ظرفیت محدود خودروسازان در تحویل به‌موقع خودروها است که در تلاش هستیم این روند با عقد قراردادهای جدید و همکاری با شرکت‌های خارجی سرعت گیرد.
مالکی اظهار می‌کند: برقی‌سازی ناوگان تاکسیرانی تهران ادامه خواهد داشت و سال جاری علاوه‌بر ۵۰۰۰ تاکسی غیربرقی بیش از ۱۷۰۰ دستگاه تاکسی برقی نیز به ناوگان پایتخت افزوده خواهد شد.
وی از احیای تاکسی‌های اشتراکی یا شاتل‌سرویس در پاسخ به درخواست‌های متعدد تاکسیرانان، خبر می‌دهد و عنوان می‌کند: این طرح‌ها در قالب سامانه «شهرزاد» پیگیری خواهد شد.
هدف‌گذاری افزایش اتوبوس‌ها به ۷۵۰۰ دستگاه
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: پایان سال گذشته، نخستین بسته حمل‌ونقل برقی تهران با ورود ۱۸۹ دستگاه اتوبوس برقی رونمایی شد و در حال حاضر تعداد اتوبوس‌های برقی فعال در سطح شهر به ۳۹۰ دستگاه رسیده که گامی مهم در مسیر کاهش آلایندگی و ارتقای کیفیت خدمات حمل‌ونقل عمومی است.
وی ادامه می‌دهد: ناوگان اتوبوسرانی شهر تهران در ابتدای دوره ششم مدیریت شهری با وضعیت بحرانی روبه‌رو بود؛ تنها حدود ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس فعال در سطح شهر وجود داشت که پایین‌ترین رقم در سال‌های گذشته محسوب می‌شد و با توجه به جمعیت رسمی ۱۰ میلیون نفری و جمعیت شناور روزانه تا ۱۳ میلیون نفر، نیاز به ناوگانی قدرتمند و متناسب با این حجم از جابه‌جایی شهری به طور کامل محسوس بود.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران تاکید می‌کند: تعداد اتوبوس‌های فعال به حدود ۳۴۰۰ دستگاه افزایش پیدا کرده و بخشی از این اتوبوس‌ها نوسازی شده است، بخش دیگر نیز از طریق قرارداد با خودروسازان داخلی تأمین شده‌اند و بخش دیگر از محل همکاری‌های خارجی وارد ناوگان شده است که شامل اتوبوس‌های برقی در حال خدمت‌رسانی در سطح شهر است.
هرمزی تاکید می‌کند: بر اساس برنامه تحول و توسعه حمل‌ونقل عمومی شهر تهران، هدف‌گذاری انجام‌شده دستیابی به ۷۵۰۰ دستگاه اتوبوس تا پایان سال ۱۴۰۴ است، این هدف به معنای افزایش ۶۵۰۰ دستگاه نسبت به ابتدای دوره بوده است که گامی بزرگ در مسیر ارتقای کیفیت خدمات حمل‌ونقل عمومی پایتخت به شمار می‌رود.
به گزارش پردیسان آنلاین، با توجه به بحران آلودگی هوا و فشار روزافزون بر زیرساخت‌های حمل‌ونقل، گذار به ناوگان برقی نه‌تنها یک انتخاب هوشمندانه، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای آینده‌ای پایدار در تهران است، تحقق این تحول نیازمند عزم مدیریتی، سرمایه‌گذاری هدفمند و مشارکت شهروندان در مسیر توسعه حمل‌ونقل پاک است.
