طی سال‌ها حضور جوانان و نوجوانان در هیئت‌ها و مجالس عزاداری پررنگ‌تر شده است و این نسل سکان‌دار برپایی مجالس عزاداری امام حسین (ع) هستند، در سراسر شهر وارد هر مجلس روضه یا دسته عزاداری شویم، حضور و مشارکت جوانان و نوجوانانی را حس می‌کنیم که مشتاقانه و با نیتی پاک در این مراسم حضور می‌یابند.
به گزارش پردیسان آنلاین، از گذشته نام هیئت با پیرغلامان و بزرگان عجین شده است، اما امروزه حضور جوانان و نوجوانان رنگ و بوی دیگری به ماه محرم می‌دهد، به گونه‌ای که یکی از اهداف برپایی هیئت‌ها جذب جوانان و آماده‌سازی بستری برای حضور نسل امروزی در مراسم عزاداری سیدالشهدا (ع) و برپایی سنت‌های دینی است.
طی سالهای اخیر حضور جوانان و نوجوانان در هیئت‌ها و مجالس عزاداری پررنگ‌تر شد و در حال حاضر افراد این نسل سکان‌دار برپایی مجالس عزاداری هستند، در سراسر شهر وارد هر مجلس روضه یا دسته عزاداری شویم، حضور و مشارکت جوانان و نوجوانان را حس می‌کنیم؛ جوانان و نوجوانانی که مشتاقانه و با نیتی پاک در این مجلس‌ها حضور می‌یابند و در کنار عزاداری خود، بخشی از مدیریت کارها را برعهده می‌گیرند و به‌نوبه خود به عزاداران اباعبدالله (ع) خدمت می‌کنند.
برخی از این نوجوانان زندگی و شجاعت حضرت قاسم، نوجوان ۱۳ ساله کربلا را الگوی رفتاری خود قرار داده و به تاسی از این شهید بزرگوار خود را ملزم به حضور در مراسم عزای حسینی می‌دانند و عده دیگری نیز معتقد هستند حضورشان در این مجالس، آنان را با اهل بیت بیشتر آشنا می‌کند و مسیر درست زندگی را به آن‌ها می‌آموزد، این امر نشانگر ریشه دواندن فرهنگ عاشورا در قلب و جان جوانان این مرز و بوم است.
در اهمیت حضور نسل جدید در هیئت‌های مذهبی همین بس که مقام معظم رهبری بر هدایت جوانان به این سمت‌وسو تاکید کرده‌اند و در سخنانی فرمودند: «جوانان را در هیئت‌ها هدایت کنید، شایسته‌ترین مجموعه‌هایی که می‌توانند برای امام حسین (ع) عزاداری کنند، همین مجاهدین در راه خدا هستند، همین جوان‌ها هستند و شما این را قدر بدانید و این را هدایت کنید؛ چون این امر می‌تواند یک چشمه خورشید و چشمه نوری باشد برای اشاعه در مغزها، در فکرها و در دل‌های مخاطبین که بتواند این‌ها را از لحاظ معارف اسلامی و معارف دینی بالا ببرد.»
آری به فرموده رهبر معظم انقلاب، حضور و هدایت جوانان و نوجوانان به سمت هیئت‌ها، اشاعه‌گر تفکر دینی و معارف اسلامی در اذهان آنان می‌باشد که این امر خود می‌تواند بزرگ‌ترین راه توشه محرم برای نسل جدید و جوانان عاشورایی باشد؛ در این روزها که پرچم عزای امام حسین (ع) برافراشته شده و عطر محرم در هر کوی و برزن پیچیده است، نظاره‌گر فعالیت‌های جوانان و نوجوانانی بودیم که کمر همت بستند و با یاری یکدیگر برای اولین بار هیئتی به سبک نوین و متشکل از نوجوانان و جوان شهر خود به راه انداختند و پرچم عزای امام حسین (ع) را برافراشتند.
نوجوان‌محوری با رویکرد گفت‌وگومحور پیرامون مسائل بنیادی / ترویج فضای گفتمان در مجلس عزاداری اباعبدالله
مکان برگزاری هیئت جوانان و نوجوانان در یکی از تکیه‌های اواخر دوران صفوی منسوب به علامه میرمحمداسماعیل خاتون‌آبادی است، در اطراف صحن اتاق‌هایی است که محل سکونت طلاب بوده و بعدها محل دفن بزرگانی از خاندان خاتون‌آبادی شده است؛ معماری باستانی و کهن این بنا در کنار نصب پرچم و تلاش خدمت‌گذاران این هیئت، جذابیت و جلوه ویژه‌ای به مجلس عزای اباعبدالله (ع) داده است، همچنین برگزاری مجلس عزاداری زیر آسمان گسترده الهی علاوه بر فضای مناسبی که برای عزاداری فراهم کرده، موجب ایجاد حال و هوایی معنوی و عارفانه برای عزاداران شده است.
وارد این تکیه باستانی که شدیم، نگاه‌مان به مشارکت و همکاری خدمت‌گذاران جوان و نوجوان افتاد که برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر مجلس عزای امام حسین (ع) تلاش می‌کردند؛ نوجوانانی که در حال تهیه سینی چایی برای پذیرایی بودند تا جوانانی که سیستم صوت برنامه را تنظیم می‌کردند، تعدادی از این خدمت‌گذاران صندلی‌ها را با ترتیب مشخصی کنار یکدیگر نظم می‌دادند و جوانی که در حال آب‌پاشی در پایین درب ورودی بود؛ هر کجای مجلس را که می‌نگریم، به جز خدمت با اخلاص جوانان و نوجوانان برای خدمت به اباعبدالله (ع) و برگزاری مجلس عزاداری باشکوه برای اهل بیت نمی‌بینیم، وجود فضای گرم و صمیمی میان دل‌ها و جان‌های این جوانان و نوجوانان را هر کسی می‌توانست حس کند، حسی که تمام تکیه را فرا گرفته بود.
علی مرتضی امینی، فعال فرهنگی و یکی از خادمان هیئت نوجوانان این گونه به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: در ماه‌های گذشته با تصمیم جمعی از جوانان و نوجوانان تصمیم گرفتیم مجلسی برای عزاداری امام حسین (ع) برپا کنیم، با برگزاری جلسات متعدد، مشورت و شناسایی مکان‌های مختلف شهر به یاری اباعبدالله توانستیم در یکی از تکیه‌های تاریخی نصف جهان این مجلس را برگزار کنیم و امیدوار هستیم توفیق خدمت به اهل بیت (ع) باز شامل حالمان شود و بتوانیم در سالهای آتی نیز پرچم عزای امام حسین (ع) را برافراشته کنیم و خدمت‌گذار به عزاداران حسینی باشیم، همچنین با یاری اهل بیت و پیرغلامان بتوانیم نسل جوان و نوجوان را در این مسیر ثابت قدم نگه داریم.
با ورود جوانان و نوجوانان به همراه خانواده‌هایشان و پر شدن صندلی‌های مجلس از عزاداران، ساعاتی قبل از اذان مغرب جلسه پیرامون بحث گروهی شروع شد؛ جمعی از جوانان، نوجوانان و دانشجویان در کنار اساتید فلسفه، فعالان حوزه رسانه و هوش مصنوعی تا دانش‌آموختگان نانوشیمی، فعالان حوزه تعلیم و تربیت و پژوهشگران حوزه علوم انسانی گرد یکدیگر نشستند و به مباحثه پرداختند.
افرادی که معانی متفاوتی از معنا و نگرشی متفاوت نسبت به جهان پیرامون خود داشتند، با استفاده از علم و تجربه خود که طی سال‌ها کسب کرده بودند در حوالی معنا دیدگاه‌های خود را بیان می‌کردند و تجارب خود را به اشتراک می‌گذاشتند، جوانان و دانشجویان حاضر در بحث نیز ذهن سوال‌خیز و کنجکاو خود را به کار می‌گرفتند و مباحثه را هدایت می‌کردند؛ برای نخستین باری بود که می‌دیدیم چنین فعالیتی در مجالس عزاداری اجرا می‌شود، گویا جوانان این هیئت تلاش می‌کردند سخن مقام معظم رهبری درباره اهمیت ایجاد فضای گفتمان را در جامعه عملی و مخاطبان را به فکر کردن دعوت کنند، آن گونه که مقام معظم رهبری در جمع فعالان فرهنگی و مذهبی می‌فرمایند: هیئت‌های مذهبی باید کلاس درس باشد، یعنی اگر فردی یک دهه رفت پای منبری نشست، آخر دهه احساس کند یک مطلب را فهمیده است، عزاداری را باید به معنای حقیقی کلمه به صورت کلاس درس دربیاوریم.
علیرضا احمدی مسئول برگزاری هیئت جوانان و نوجوانان این گونه به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: با همت نوجوانان و جوانان و با همکاری مجموعه تخت فولاد اصفهان توانستیم برای اولین بار هیئت جوانان و نوجوانان بازتاب را برگزار کنیم و در خدمت عزاداران و زائران قلبی امام حسین و ائمه اطهار (ع) باشیم، امیدوار هستیم این رویداد نقطه شروعی برای فعالیت‌های گسترده‌تر در این حوزه فعالیت‌ها باشد.
وی ادامه می‌دهد: جوان و نوجوان‌محوری این هیئت با رویکرد گفت‌وگومحور پیرامون یکی از مسائل بنیادی نوجوانان و جوانان و استفاده از برنامه‌های هنری همچون برگزاری نمایش و تئاتر، نمایشنامه‌خوانی، دکلمه‌خوانی توسط جوانان و نوجوانان جلوه‌ای از شیوه نوین در برگزاری مجالس مذهبی است.
احیای بافت تاریخی نصف جهان با برگزاری مجلس عزای اباعبدالله
بعد از اقامه نماز جماعت در یکی از حجره‌های تکیه، وارد جمع خدمت‌گذارانی که پذیرایی پایان مجلس عزاداری را بسته‌بندی می‌کردند، شدیم و به گفت‌وگو با آن‌ها نشستیم، آنچه که در نگاه نخست جلب توجه می‌کرد این بود که نوجوانان با همکاری والدین خود در حال خدمت‌گذاری به مجلس امام حسین (ع) بودند و علاوه بر برکاتی که به همراه دارد، تأثیر تربیتی و انتقال آموزه‌های دینی این خدمت را شاید کسی نتواند به زبان بیاورد.
پس از آن وارد حیاط تکیه خاتون‌آبادی شدیم که اصل جلسه عزاداری در آن برپا بود و گفت‌وگویی پیرامون مسائل فرهنگی و مذهبی در جریان بود.
محمود فروزبخش، نویسنده و کارشناس مشاهیر تخت فولاد درباره جوانان و نوجوانان می‌گوید: ویژگی متفاوت این هیئت برگزاری مجلس عزای امام حسین (ع) در یکی از مکان‌های تاریخی اصفهان بود که شاید برای عموم مردم ناشناخته باشد، همچنین برگزاری چنین مراسمی توسط جوانان و نوجوانان شایسته تقدیر است که اینگونه باشکوه و پرشور برای خدمت به عزاداران تلاش می‌کنند، در این شب‌ها بیش از ۴۰۰ نفر از عزاداران از این مجلس استقبال کردند.
دنیای زلال کودکان حسینی
در کنار تمام فعالیت‌هایی که با تلاش و همت خادمان جوان و نوجوان در هیئت در حال برگزاری بود، برنامه‌ای توجه‌مان را به خود جلب کرد، فعالیتی که شاید متفاوت از دیگر فعالیت‌ها بود و آن برپایی حسینیه کودک در حیاط پشتی تکیه در فضایی مجزا از مجلس عزاداری بود؛ در حسینیه کودک علاوه بر ارائه آموزش‌هایی متناسب با نیاز و شرایط کودکان، اقداماتی همچون برگزاری بازی، مسابقه و اهدای جوایز صورت می‌گرفت.
بشرا، دختر هشت سالهای که در حسینیه کودک هیئت بود، به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: همیشه با مدادرنگی‌هایم نقاشی حرم امام حسین (ع) را می‌کشم و موقع نقاشی کردن حرم اباعبدالله (ع) به روز عاشورا و کودکان کربلا فکر می‌کنم.
کودکان بسیاری در حسینیه کودک هیئت حضور داشتند و مدام از مربیان سوال می‌کردند که چند شب دیگر هیئت ادامه دارد و این موضوع نشان از شرایط مناسبی بود که برای آگاهی کودکان از واقعه کربلا فراهم شده بود.
هوش مصنوعی در حوزه فعالیت‌های مذهبی
در لحظات پایانی مجلس عزاداری که تمام خادمان هیئت در حال تلاش برای پذیرایی از عزاداران بودند و در جای جای مجلس با همکاری یکدیگر هرکدام گوشه‌ای از کار را به دست می‌گرفتند؛ عرفان، خادم ۲۱ سالهای که با استفاده از مهارت و دانش خود در حوزه فناوری هوش مصنوعی، تمام نقاشی‌های جذاب و کودکانه را به دنیای حقیقی نزدیک‌تر می‌کرد، به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: با توجه به سابقه انجام این کار در محل‌های دیگر متوجه شدیم کودکان از این فعالیت استقبال می‌کنند و گویا هوش مصنوعی نیز یکی از خادمان اباعبدالله است؛ کودکان با مشاهده نقاشی خود در فضای حقیقی بسیار سرگرم و خوشحال می‌شدند و بی‌صبرانه منتظر بودند تا پدر و مادرشان وارد حسینیه کودک شوند و نقاشی آن‌ها را ببینند، لبخند این کودکان خستگی را از تن خادمان هیئت در می‌آورد و شوق و انگیزه آن‌ها را برای خدمت به مجلس عزای امام حسین (ع) دو چندان می‌کند.
برگزاری جلسه با کارشناسان و متخصصان، برپایی حسینیه کودک و ارائه برنامه‌هایی متناسب با کودکان همچون شعرخوانی و نقاشی کشیدن، اداره تمام امورات مجلس توسط جوانان و نوجوانان و دنبال کردن اهدافی همچون ترویج فرهنگ مذهبی و تفکر و احیای بافت‌های باستانی شهر نمونه‌ای از خدمت خادمان اهل‌بیت (ع) در جهت برگزاری مجالس عزاداری به شیوه نوین و تأثیرگذار است.
بی‌تردید در نهضت عاشورا نیز مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین نقش‌ها را نیروهای جوان بر عهده داشتند، در هر جامعه‌ای جوانان بیشتر از هر گروه سنی به دنبال اسوه و الگوی رفتاری هستند، در حال حاضر نیز حضور پر رنگ و معنادار این قشر در عرصه‌های فرهنگی و مذهبی بیش از هر زمان دیگری ضروری و قابل تقدیر است، یکی از عرصه‌های مذهبی و فرهنگی که دشمن تلاش زیادی می‌کند که آن را کم‌رنگ جلوه دهد و ارزش آن را نزد نسل جدید کم‌بها کند، مراسم و عزاداری محرم و صفر بوده، چرا که محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.
Tuesday, 16 July , 2024