به گزارش پردیسان آنلاین، ورود زبان‌های خارجی به مقطع دبستان، یکی از موضوعات حساس و چندوجهی در نظام آموزشی کشور است و از یک سو، برخی از والدین و کارشناسان آموزشی معتقدند که سنین پایین بهترین زمان برای یادگیری زبان دوم است و از سوی دیگر، نگرانی‌هایی درباره فشار روانی، تداخل زبانی و نبود زیرساخت‌های لازم وجود دارد و اکنون شاهد هستیم که آموزش زبان‌های خارجی از دوره اول متوسطه آغاز می‌شود و بر اساس اعلام معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، ورود آن به دوره ابتدایی نیازمند دلایل متقن علمی و پژوهشی است.
به گفته معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، آموزش زبان‌های خارجی در مدارس از مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش است و این شورا مرجع سیاست‌گذاری رسمی در حوزه آموزش عمومی و متوسطه محسوب می‌شود و این مصوبات لازم‌الاجرا هستند و چارچوب قانونی آموزش زبان‌های مختلف را تعیین می‌کنند و با وجود اینکه زبان انگلیسی رایج‌ترین زبان تدریسی در مدارس است، مصوبه شورا امکان آموزش زبان‌های متنوعی مانند فرانسوی، اسپانیایی، چینی، عربی و ایتالیایی را نیز فراهم کرده است.
چالش‌های اجرایی آموزش زبان‌های متنوع در مدارس
اگرچه آموزش زبان‌های مختلف در مدارس قانونی است، اما اجرای این مصوبه نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق است و برای تحقق آن باید محتوای درسی مناسب تدوین، کتاب‌های آموزشی تهیه و معلمان متخصص تربیت شوند، همچنین کلاس‌ها باید از نظر تعداد دانش‌آموزان به حدی برسند که آموزش مؤثر امکان‌پذیر باشد و این چالش‌ها نشان می‌دهد که ورود زبان‌های خارجی به دبستان، تنها یک تصمیم اداری نیست بلکه نیازمند زیرساخت‌های گسترده است.
طبق گفته موسی‌الرضا کفاش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی مسئول تدوین کتاب‌های درسی مرتبط با زبان‌های خارجی است و دانشگاه فرهنگیان باید در تربیت معلمان متخصص تلاش کند که این تقسیم وظایف نشان می‌دهد تحقق آموزش زبان‌های متنوع، نیازمند هماهنگی میان نهادهای مختلف آموزشی است و بدون تأمین منابع انسانی و محتوای مناسب، آموزش زبان در دبستان نه‌تنها ناکارآمد خواهد بود، بلکه ممکن است آسیب‌زا نیز باشد.
یکی از دلایل طرح موضوع آموزش زبان در دبستان، مطالبه گروهی از اولیا و دانش‌آموزان است که خواهان آموزش زبان انگلیسی از سنین پایین هستند و به گفته معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، این مطالبه باید با در نظر گرفتن منافع واقعی دانش‌آموز بررسی شود و صرف خواست اجتماعی نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری باشد، بلکه باید مطالعات علمی و پژوهشی نشان دهند که این آموزش در سنین پایین مفید و مؤثر است.
ضرورت توجه به مطالعات علمی پیش از تصمیم‌گیری برای ورود زبان‌های خارجی به دوره ابتدایی
ورود زبان‌های خارجی به دوره ابتدایی، همان‌طور که معاون دبیرکل شورای عالی آموزش‌وپرورش تأکید کرده، نیازمند دلایل متقن علمی و پژوهشی است که این مطالعات باید به بررسی تأثیرات شناختی، روانی، فرهنگی و تربیتی آموزش زبان دوم در سنین پایین بپردازند و اگر نتایج این پژوهش‌ها مثبت باشد، موضوع باید در شورای عالی آموزش و پرورش مطرح شود و در صورت تصویب، به مرحله اجرا برسد.
خطر تضعیف زبان مادری و هویت فرهنگی در مقابل فرصت‌های شناختی و مزایای یادگیری زودهنگام
یکی از نگرانی‌های جدی در آموزش زبان‌های خارجی در دبستان، احتمال تضعیف زبان مادری و کاهش توجه به هویت فرهنگی است، چراکه در سنین ابتدایی، کودکان هنوز در حال تثبیت زبان اول خود هستند و ورود زبان دوم ممکن است باعث سردرگمی زبانی یا کاهش تسلط بر زبان مادری شود و این موضوع نیازمند بررسی دقیق روان‌شناسان زبان و متخصصان رشد کودک است تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
در مقابل، بعضی مطالعات نشان داده است که یادگیری زبان دوم در سنین پایین می‌تواند باعث تقویت حافظه، افزایش توانایی حل مسئله و بهبود مهارت‌های ارتباطی شود و اگر آموزش زبان در دبستان با روش‌های مناسب، محتوای متناسب با سن و معلمان متخصص انجام شود، می‌تواند به رشد شناختی و اجتماعی کودکان کمک کند و این فرصت‌ها باید در کنار چالش‌ها مورد بررسی قرار گیرند.
طبق گفته موسی‌الرضا کفاش، در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، موضوع زبان انگلیسی به‌صورت نیمه‌تجویزی مطرح شده است و این بدان معنا است که آموزش زبان خارجی در دوره ابتدایی نه الزام‌آور است و نه ممنوع، بلکه بستگی به شرایط و مطالعات علمی دارد و این انعطاف‌پذیری در سیاست‌گذاری، فرصت مناسبی برای بررسی دقیق و تصمیم‌گیری بر اساس شواهد فراهم می‌کند.
ضرورت وجود نگاه جامع، علمی و اجرایی به ورود زبان‌های خارجی به مقطع دبستان
ورود زبان‌های خارجی به مقطع دبستان، موضوعی پیچیده و چندوجهی است که نیازمند نگاه جامع، علمی و اجرایی است و همان‌طور که معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش تأکید کرده است، تصمیم‌گیری در این زمینه باید بر اساس مطالعات علمی، منافع دانش‌آموزان و آمادگی زیرساخت‌های آموزشی باشد و اجرای طرح‌های آزمایشی در کنار توجه به شواهد علمی، می‌تواند به صورت مستند نتایج مهمی را ارائه کند تا تصمیمی آگاهانه اتخاذ شود.
