در زمانه‌ای که دفاع از حقوق زن یکی از پربسامدترین چالش کشورهاست، کمتر کسی عنوان «الگوی سوم زن مسلمان» به گوشش خورده و الگویی بین تعریف متحجرانه زن و تعریف زن غربی که عفاف برایش تعریف نشده است، زن مسلمان ایرانی تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان گشود و ثابت کرد که می‌توان زن بود و عفیف بود.
به گزارش پردیسان آنلاین، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران یکی از مسائلی که به‌طور جدی مورد بحث و توجه افکار عمومی ایران و جهان قرار گرفت، موضوع «زن» بود، انقلاب اسلامی در فضایی به پیروزی رسید که مکاتب گوناگون و ایدئولوژی‌های سکولار مدرن هر یک به فراخور مبانی و جهت‌گیری‌های خود نگاهی خاص به مقوله زن را ترویج و فرهنگ عمومی جوامع مختلف تحت تأثیر این نگاه‌ها ساخته می‌شد، اما انقلاب اسلامی نگاهی نو و تحول‌آفرین را در این موضوع پیش روی بشریت گذاشت.
در جوامع مختلف که عده زیادی شیپور دفاع از حقوق زن را به دست گرفته‌اند، شاید کمتر کسی نام الگوی سوم زن به گوشش خورده باشد، الگویی که از منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی استخراج شده است، منطبق بر آئین اسلام بوده و خط مشی زندگی زن انقلاب اسلامی را مشخص می‌کند، الگوی سوم تعریفی بین زن متحجر خانه‌نشین و زن غربی که عفاف برایش تعریف نشده است، بوده و می‌توان آن را به زن با عفت فعال تعمیم داد که علاوه بر حضور در جامعه، هویت و اصالت خود را حفظ می‌کند و برای کسب ارزش خودنمایی نمی‌کند.
یکی از لوازم تحقق کامل اسلام در کشورمان داشتن نگاه تمدن‌ساز به مسئله زن است که اگر این نگاه در زنان و در مردان تصحیح شود و الگوی سوم زن در جامعه پیاده شود، زن و مرد می‌توانند با حضور بر اساس شایستگی‌های خود در جایگاه‌های مختلف، ایران را برای رساندن به تمدن اسلامی یاری دهند.
حضور افتخارآفرین زنان در مجامع بین‌المللی، نمادی از الگوی سوم زن مسلمان / زنان می‌توانند مردانه‌ترین میدان‌ها را با شجاعت و اخلاص و فداکاری فتح کنند
سعیده جوزدانی، پژوهشگر حوزه زنان و مسئول کارگروه تخصصی الگوی سوم بسیج جامعه زنان استان اصفهان به خبرنگار پردیسان آنلاین اظهار می‌کند: مسئله زن یکی از اساسی‌ترین مسائل هر جامعه‌ای است و با توجه به اینکه در حال حاضر دنیا با بحران مسئله زن مواجه شده است، لازم است توجه بیشتری به ارزش و اهمیت زن و نقش او در خانواده و اجتماع داشته باشیم؛ دین اسلام در خصوص حضور زنان در عرصه‌های گوناگون زندگی، تأثیر و نقش او در خانواده و جامعه، فعالیت و تحصیل زنان، کار و تلاش اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی دیدگاه‌های برجسته‌ای دارد.
وی می‌افزاید: الگوی سوم زن مسلمان که توسط مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۱ در پیامی به کنگره ۷ هزار شهید زن کشور بیان شد، نشان‌دهنده نقش و جایگاه زن در اسلام است، ایشان با معرفی الگوهای زنان برتر جهان از حضرت خدیجه (س)، حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت زینب (س) تا زنان مجاهد مسلمان ایرانی به ویژگی‌های خاص این الگو اشاره کردند که زنان می‌توانند در عین عفیف و شریف بودن، در متن و مرکز جامعه حاضر باشند.
دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات زنان گرایش زن و خانواده ادامه می‌دهد: آنچه دختران و زنان جامعه در این برهه از زمان بدان توجه دارند، حضور و فعالیت در عرصه‌های مختلف زندگی است و الگوی سوم نشان می‌دهد، زنان می‌توانند با حفظ احساس و لطف و رحمت زنانه خود، مردانه‌ترین میدان‌ها را با شجاعت و اخلاص و فداکاری فتح کنند، برخلاف گفتمان غربی که زن را با مردواره کردن به میدان آورد و به زنان بیشترین صدمه‌ها را وارد کرد.
جوزدانی با بیان اینکه ویژگی منحصربه‌فرد الگوی سوم در توجه به تمام خواسته زنان بر مبنای هویت زنانه مانند حضور او در ساحت رشد و تهذیب خویش، حفظ خانه سالم و خانواده متعادل و در ساحت ولایت اجتماعی است، عنوان می‌کند: برای معرفی این الگو به جامعه باید بتوانیم دیدگاه‌های اسلام در مورد زنان را نه‌تنها برای زنان، بلکه برای مردان نیز بیان کنیم، همچنین تمام زنان باید نسبت به دیدگاه دین اسلام نسبت به حقوق زنان آگاهی کافی و لازم را داشته باشند تا بتوانند با اتکا به آن از حقوق خود دفاع کنند، علاوه بر آن تمام افراد جامعه باید با این دیدگاه و ارزش و نقش تأثیرگذار زنان در ابعاد مختلف تربیتی و اجتماعی آشنا باشند.
وی با تاکید بر اینکه تبیین شأن و جایگاه والای زن با وجود هجمه‌های دشمن کار ساده‌ای نیست، اضافه می‌کند: اتفاقاتی که در طول تاریخ و به‌ویژه امروزه در جوامع غربی برای زنان رقم خورده است، نشان‌دهنده ظلم و ستم‌های کهنه و مدرنی است که حق کرامت زن را نادیده گرفته است و آن‌ها را ابزاری در خدمت سرمایه‌گذاری و نظام سرمایه‌داری قرار داده است، بیان این چالش‌ها و معضلات برای تمام افراد جامعه و تبیین نقش و جایگاه زنان از نگاه دین اسلام نیاز اساسی معرفی الگوی سوم است.
مسئول کارگروه تخصصی الگوی سوم بسیج جامعه زنان استان اصفهان خاطرنشان می‌کند: حضور زنان مسلمان در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی و کسب افتخارات در مجامع بین‌المللی که نمادی از الگوی سوم زن مسلمان است، راهکاری مؤثر است و به هر میزان دختران و زنان در این عرصه‌ها با ویژگی‌های زن مسلمان، حماسه‌ساز و تاریخ‌ساز شوند، معرفی عملی الگوی سوم را به دنیا نشان می‌دهند.
جوزدانی می‌افزاید: سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌های کشور باید مبتنی بر تاکید مقام معظم رهبری بر خالی کردن ذهن از تفکرات غربی در حوزه زنان و خانواده باشد، دین اسلام با آموزه‌های غنی خود می‌تواند در تدوین این سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌ها بسیار مؤثر باشد، اگرچه زنان نیز باید با شناخت کافی از دیدگاه اسلام نسبت به مسئله زنان و خانواده که دو عنصر پیوندخورده به یکدیگر هستند، سیاست‌گذاری را تسهیل کنند.
الگوی سوم زن مسلمان، نگاه متعالی نسبت به زنان
عفت رمضانیان، مدرس حوزه و دانشگاه و فعال فرهنگی-اجتماعی حوزه زنان به خبرنگار پردیسان آنلاین در خصوص اهمیت و محوریت الگوی سوم زن اظهار می‌کند: از ابتدای خلقت انسان تاکنون در تمدن‌ها و جوامع مختلف شاهد نگاهی ناصحیح که درخور شخصیت زنان نبوده است، هستیم.
وی می‌افزاید: دیدگاه و نگاه شرقی، زن را در خانه محصور می‌کند و او را موظف به خدمت‌رسانی به اعضای خانواده می‌داند و اجازه حضور در اجتماع را به او نمی‌دهد و این امر وابسته به تفکر مردسالارانه حاکم در جامعه یا نگاه منحط ناچیزانگاری جنس زن است؛ دیدگاه غربی نیز نگاهی ابزاری و جنسیت‌محور نسبت به زنان دارد که سبب شده است زنان عنصری فعال در جامعه باشند، اما از فضای خانواده گریزان شوند، این دیدگاه حاصل تغییرات صنعتی دنیای مدرن و تحول در اقتصاد کشورها بود که نظام سرمایه‌داری باعث شد از زنان به عنوان نیروی کار ارزان با بهره‌وری بالا استفاده کنند.
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه این دو دیدگاه نتوانست ظرفیت عظیم وجودی زنان را با رعایت کرامت انسانی در جامعه انسانی فعال کند، ادامه می‌دهد: در الگوی شرقی که زن را عنصری در حاشیه و غیرمؤثر در نقش‌آفرینی اجتماعی و تاریخ‌سازی می‌داند، هرگز نتوانسته است حضور اجتماعی موفقی را در جامعه تجربه کند، همچنین در الگوی غربی که ریشه در تفکرات مادی غرب دارد، زن به‌مثابه شخصیتی است که جنسیتش بر انسانیتش غلبه دارد و این نگاه دستاوردی جز تحقیر و ظلم به زنان ندارد.
رمضانیان با اشاره به اینکه تاکنون الگوی زن غربی و شرقی نتیجه‌ای جز تنزل نقش و جایگاه زنان در جامعه نداشته است و با ایجاد تزلزل در بنیان مقدس خانواده، زنان را به سطحی‌نگری و روزمرگی در سطح جامعه کشانده است، عنوان می‌کند: در این میان دیدگاه سومی در دین مبین اسلام نسبت به زن بیان شده است که نگاهی خانواده محور نسبت به زنان دارد که در این نگاه، زنان می‌توانند علاوه بر انجام مسئولیت‌های خانوادگی در نقش همسری، دختری و مادری، در جامعه حضور داشته باشند و با کنشگری بتوانند سهم بزرگی را در مشارکت اجتماعی در عرصه‌های مختلف به خود اختصاص دهند.
وی اضافه می‌کند: بی شک نگاه انقلاب اسلامی نسبت به زنان برگرفته از مبانی اسلامی است، به‌گونه‌ای که بیان می‌کند انسان فارغ از جنسیت خود می‌تواند پله‌های کمال را بپیماید، مصداق بارز چنین دیدگاهی شیرزنان دوران پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس هستند که توانستند نقش‌آفرینی تاریخ‌سازی در عرصه‌های گوناگون جامعه داشته باشند، بنابراین شاهد آن هستیم که در تفکر و باور انقلاب اسلامی که بر پایه معرفت شناسی الهی شکل گرفته است، الگوی سومی از زن مسلمان ارائه می‌شود که در آن زن قوت، استعداد و توانمندی زنانه خود را با ایمان آگاهانه، حیا و عفت همراه می‌سازد و با نقش‌آفرینی در میدان‌های مختلف به جایگاه زنان ارزش و قداست می‌بخشد.
فعال فرهنگی-اجتماعی حوزه زنان با بیان اینکه نگاه شرقی و غربی به نوعی ظلم به زنان و تعرض به حقوق ذاتی آن‌ها بود، خاطرنشان می‌کند: الگوی سوم زن مسلمان، آن نگاه متعالی نسبت به زنان است که در شخصیت و جایگاه او است و نمونه آن در تاریخ زنانی همچون حضرت فاطمه زهرا (س)، حضرت زینب کبری (س) و حضرت خدیجه کبری (س) هستند، امروزه نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی بر احیای این الگو تاکید ورزیده‌اند تا بتوانیم این دیدگاه والا را در راستای تمدن‌سازی نوین اسلامی در جامعه ترویج و گسترش دهیم.
این نگاه جدید در قالب کنشگری و فعالیت زن مسلمان ایرانی عینیت یافت و به تعبیر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «الگوی سوم زن» را تحقق بخشید، الگویی که نه شرقی و نه غربی است، چراکه زن در تعریف شرق همچون عنصری در حاشیه و بی‌نقش در تاریخ‌سازی و در تعریف غربی به مثابه موجودی که جنسیت او بر انسانیتش غلبه دارد و ابزاری در خدمت سرمایه‌داری جدید است، معرفی می‌شد، اما زن مسلمان ایرانی، تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان گشود و ثابت کرد که می‌توان سنگر خانواده را پاکیزه نگاه داشت و در عرصه سیاسی و اجتماعی نیز سنگرسازی‌های جدید کرد و فتوحات بزرگ به ارمغان آورد.
در دیدگاه اسلام و در نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی، زن به جایگاه مصنوعی و تشریفاتی احتیاج ندارد، بلکه جایگاهی که در شأن متانت و آرامش روحی او باشد، متناسب با نیازها و شخصیت زنان است، در طبیعت الهی زن، آن‌چنان لطافت و زیبایی و گرمای محبتی وجود دارد که می‌تواند خود و محیط پیرامون را به سمت معنویت، پیشرفت و مقامات علمی و عملی سوق دهد و پیش ببرد.
با استناد به سخن مقام معظم رهبری که می‌فرمایند: «زن مسلمان ایرانی تاریخ جدیدی را پیش چشم زنان جهان گشود و ثابت کرد که می‌توان زن بود، عفیف بود، محجبه و شریف بود و در عین حال، در متن و مرکز بود.»، در مسیر تمدن‌سازی اسلامی، زن مسلمان ایرانی باید به عنوان الگوی جهانی زنان به افراد دنیا شناسانده شود که نقش‌آفرین این عرصه نیز زنان، دختران و زنان انقلابی ایران اسلامی هستند.
Sunday, 28 July , 2024