به گزارش پردیسان آنلاین، توسعه پایدار روستایی به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه ملی همواره با چالش‌های متعددی از جمله فقر، نابرابری، تخریب محیط زیست و کمبود زیرساخت‌ها روبه‌رو بوده است، در سال‌های اخیر با افزایش آگاهی نسبت به اهمیت حفظ محیط زیست و لزوم استفاده پایدار از منابع طبیعی، طرح‌هایی همچون «روستای سبز» به عنوان راهکاری مؤثر برای حل این چالش‌ها مطرح شده‌اند، این طرح با ترکیب اصول اقتصاد سبز، فناوری‌های نوین و مشارکت جامعه محلی به دنبال ایجاد روستاهایی پایدار و مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی است.
ابعاد طرح «روستای سبز»
-
اقتصاد سبز و مشاغل پایدار، یکی از اهداف اصلی طرح روستای سبز، توسعه مشاغل سبز و پایدار در مناطق روستایی است، این مشاغل شامل فعالیت‌هایی همچون کشاورزی ارگانیک، گردشگری پایدار، تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و صنایع دستی سازگار با محیط زیست می‌شود، برای مثال در برخی روستاها با استفاده از انرژی خورشیدی و بادی نیاز به سوخت‌های فسیلی کاهش یافته و اشتغال پایدار ایجاد شده است.
-
حفظ محیط زیست و تنوع زیستی، این با تأکید بر حفظ منابع طبیعی و تنوع زیستی به دنبال کاهش آلودگی‌های محیطی و جلوگیری از تخریب اکوسیستم‌ها است، استفاده از گیاهان بومی، مدیریت پایدار آب و خاک و کاهش استفاده از مواد شیمیایی در کشاورزی از جمله اقدامات این طرح است، به عنوان نمونه در روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد با اجرای این طرح، میزان فرسایش خاک کاهش یافته و تنوع زیستی منطقه بهبود پیدا کرده است.
-
مشارکت جامعه محلی، مشارکت فعال روستاییان در طراحی و اجرای طرح‌های توسعه پایدار، یکی از ارکان اصلی موفقیت روستای سبز است، این مشارکت از طریق تشکیل تعاونی‌ها، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و ایجاد شبکه‌های اجتماعی محقق می‌شود، در برخی روستاها با مشارکت زنان و جوانان پروژه‌هایی همچون تولید محصولات ارگانیک و گردشگری روستایی به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته‌اند.
-
فناوری‌های نوین و نوآوری استفاده از فناوری‌های نوین در کشاورزی، مدیریت منابع آب و انرژی، و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال، از دیگر ابعاد مهم طرح “روستای سبز” است. به عنوان مثال، در برخی روستاها، با استفاده از سیستم‌های آبیاری هوشمند، مصرف آب به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
چالش‌ها و راهکارها
-
چالش‌های مالی و زیرساختی، یکی از اصلی‌ترین چالش‌های پیش‌روی این طرح، کمبود منابع مالی و زیرساخت‌های لازم است، برای حل این مشکل جذب سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی و استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی همچون صندوق‌های توسعه پایدار پیشنهاد می‌شود.
-
آموزش و توانمندسازی روستاییان، بسیاری از روستاییان به دلیل کمبود آگاهی و مهارت‌های لازم در اجرای طرح‌های پایدار با مشکل روبه‌رو می‌شوند، برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های عملی می‌تواند به توانمندسازی آن‌ها کمک کند.
-
هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی، نبود هماهنگی بین سازمان‌های دولتی و نهادهای محلی یکی دیگر از چالش‌های اجرای این طرح است، ایجاد یک ساختار مدیریتی یکپارچه و شفاف می‌تواند به بهبود هماهنگی و اجرای مؤثر طرح کمک کند.
به گزارش پردیسان آنلاین، طرح «روستای سبز» به عنوان الگویی نوین در توسعه پایدار روستایی با ترکیب اصول اقتصاد سبز، فناوری‌های نوین و مشارکت جامعه محلی گامی بلند در جهت ایجاد روستاهایی پایدار و مقاوم برداشته است.
با وجود چالش‌های پیش‌رو، این طرح با جذب سرمایه‌گذاری‌های مناسب، آموزش روستاییان و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی می‌تواند به یکی از موفق‌ترین الگوهای توسعه روستایی تبدیل شود، در آینده گسترش این طرح به سایر مناطق روستایی کشور می‌تواند به تحقق اهداف توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی روستاییان کمک کند.
