به گزارش پردیسان آنلاین، با گسترش روزافزون فناوری و جذابیت بازارهای مالی نوین، سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال در ایران به یکی از موضوعات داغ اقتصادی تبدیل شده است؛ افزایش نوسانات ارزی، تورم بالا و کاهش اعتماد به سیستم بانکی سنتی، بسیاری از ایرانیان را به سمت دارایی‌های دیجیتال سوق داده است، در این میان، بیت‌کوین، اتریوم از جمله پرطرفدارترین ارزهای دیجیتال در بازار ایران هستند که معاملات آنها در پلتفرم‌های داخلی و خارجی به‌طور چشمگیری رشد کرده است.
دولت و بانک مرکزی ایران در حال حاضر در حال تدوین چارچوب قانونی جامع برای مقررات‌گذاری ارزهای دیجیتال هستند. بانک مرکزی با هدف جلوگیری از شست‌وشوی پول و تأمین امنیت مالی، قوانین سختگیرانه‌ای را برای پلتفرم‌ها و کاربران وضع کرده است، برخی از صرافی‌های داخلی با موفقیت موفق به دریافت مجوزهای لازم شده‌اند که نشان‌دهنده تمایل دولت به نهادینه کردن این بازار است.
بر اساس آمار منتشرشده از سوی پلتفرم‌های معاملاتی داخلی، حجم معاملات روزانه ارزهای دیجیتال در ایران به بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در برخی روزها رسیده است. به افزایش تعداد استارت آپ‌های فناوری اطلاعاتی اشاره می‌کند که با استفاده از بلاکچین و ارزهای دیجیتال، خدمات نوینی را به کاربران ارائه می‌دهند. این روند نه تنها در میان افراد عادی، بلکه در میان سرمایه‌گذاران حرفهای و حتی برخی شرکت‌های خصوصی نیز گسترش یافته است. برخی تحلیلگران بازار، این پدیده را نشانه‌ای از تحول در الگوهای سرمایه‌گذاری ایرانیان در شرایط اقتصادی رکود می‌دانند.
با وجود جذابیت سودآوری، سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال با ریسک‌های متعددی همراه است. سازمان بورس و اوراق بهادار ایران در تازگی بیانیه خود، از مردم خواسته است با احتیاط کامل وارد این بازار شوند و از سرمایه‌گذاری کلیه دارایی‌ها در این حوزه خودداری کنند و همچنین، تحریم‌های بین‌المللی و نوسانات شدید قیمتی، پیش‌بینی آینده این بازار را پیچیده‌تر کرده است. متخصصان مالی تأکید می‌کنند که آگاهی از مکانیسم‌های فناوری و پیگیری منابع معتبر خبری، کلید کاهش ریسک در این حوزه است.
نوسانات کشنده و جذابیت سودآوری: دو لبه تیغه ارزهای دیجیتال
نرگس مفیدی، کارشناس ارزهای دیجیتال به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: با توجه به شرایط اقتصادی کنونی و ناپایداری ارزش ریال در مقایسه با سایر ارزهای جهانی، بسیاری از افراد به دنبال جایگزینی ایمن برای نگهداری سرمایه خود هستند، در این میان، Cryptocurrencies ( ارزهای دیجیتال) به عنوان یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری مطرح شده‌اند.
وی می‌افزاید: لازم است تأکید شود که این بازار در ایران هنوز تحت پوشش قوانین رسمی و حمایت نهادهای مالی همچون بانک مرکزی قرار نگرفته است، این موضوع ریسک سرمایه‌گذاری در این حوزه را چندین برابر می‌نماید، به‌ویژه برای افرادی که دانش کافی درباره مکانیزم کارکرد، نوسانات شدید قیمتی و چالش‌های حقوقی آن ندارند.
کارشناس بانک تصریح می‌کند: یکی از مهمترین نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد، پرنوسان بودن بازار ارزهای دیجیتال است، این نوسانات می‌تواند هم فرصت‌های سودآوری فراوانی ایجاد کند و هم منجر به ضررهای جبران ناپذیر شود، به‌ویژه برای کسانی که تحمل ریسک پایینی دارند یا بدون شناخت کافی وارد این بازار می‌شوند.
مفیدی ادامه می‌دهد: تمامی صاحب‌نظران حوزه مالی تأکید می‌کنند که سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال باید تنها با درصد کمی از سبد دارایی‌ها حداکثر ۵ تا ۱۰ درصد انجام شود تا در صورت بروز ریسک‌های غیرمنتظره، زیان‌های احتمالی به حداقل برسد.
وی با اشاره به نداشتن تخصص در این زمینه خاطرنشان می‌کند: بسیاری از افراد با تکیه بر اطلاعات مختصری که از شبکه‌های اجتماعی یا منابع غیرتخصصی کسب می‌کنند، خود را متخصص این حوزه می‌دانند و بدون تحقیق عمیق، تصمیمات احساسی می‌گیرند. این رویکرد می‌تواند به دامن زدن به بحران‌های مالی منجر شود.
کارشناس ارزهای دیجیتال می‌افزاید: بازار ارزهای دیجیتال نه تنها نیازمند شناخت راهبردی و بنیادین است، بلکه تحت تأثیر عوامل جهانی همچون تغییرات سیاست‌های کشورها، تحولات فناوری و حتی اخبار ساختگی قرار دارد. از این رو، یادگیری اصول اولیه و مشاوره با افراد خبره پیش از هرگونه سرمایه‌گذاری ضروری است.
مفیدی با اشاره به چالش‌ها و راهکارهای لازم عنوان می‌کند: انتخاب پلتفرم‌های معتبر و صرافی‌های امن نیز از جمله چالش‌های اصلی در این حوزه به‌شمار می‌رود، بسیاری از پروژه‌های ارز دیجیتال فاقد پشتوانه واقعی بوده و تنها با ایجاد جو روانی کاذب، سرمایه مردم را جذب می‌نمایند. بنابراین، شناخت کوین‌های معتبر همچون بی تکوین (Bitcoin) یا اتریوم (Ethereum)، بررسی تیم توسعه‌دهنده و مطالعه مستندات پروژه، از جمله اقدامات ضروری برای کاهش ریسک است و همچنین، ذخیره کلیدهای خصوصی در کیف پول‌های امن و دوری از صرافی‌های غیرمجاز، از دیگر اصول اولیه حفظ دارایی‌ها در این بازار به شمار می‌رود.
وی تاکید می‌کند: در مقایسه با سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری مانند طلا، دلار یا املاک، ارزهای دیجیتال تحت تأثیر دو عامل عمده قرار دارند، نوسانات ارزها همچون دلار و تغییرات ارزش ذاتی خود پروژه‌های بلاکچین (Blockchain) که این امر باعث می‌شود پیش‌بینی روند قیمتی آنها به‌مراتب پیچیده‌تر باشد. به‌عنوان مثال، افزایش نرخ دلار می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر ارزش کوین‌هایی که با این ارز پشتوانه هستند، تأثیر بگذارد. از این رو، سرمایه‌گذاران باید همواره به تنوع بخشیدن سبد دارایی‌ها توجه و از تمرکز بیش از حد بر روی یک دسته از دارایی‌ها پرهیز کنند.
کارشناس بانک با بیان پیشنهادی در این حوزه عنوان می‌کند: تنها با درصد کمی از سرمایه خود وارد این بازار شوند؛ به‌طور مداوم دانش خود را ارتقا دهند و از منابع معتبر جهانی بهره ببرند؛ هرگز زیر فشار جو روانی بازار یا تبلیغات چرند قرار نگیرند. ارزهای دیجیتال می‌توانند فرصت‌های نوینی ایجاد کنند، اما تنها برای کسانی که با آگاهی کامل، برنامه‌ریزی راهبردی و تحمل ریسک بالا، پایه‌های سرمایه‌گذاری خود را استوار کرده‌اند.
کریپتوکارنسی‌ها: آتش‌بازی اقتصادی یا چراغ راه آینده؟
محمد شرقی، مدیر عامل انجمن بلاکچین ایران به خبرنگار پردیسان آنلاین می‌گوید: سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، همچون تمام پدیده‌های چندوجهی و گسترده، هم می‌تواند فرصت‌های نوینی ایجاد کند و هم تهدیدهای جدی برای نظام اقتصادی کشورها به‌شمار رود. این فناوری که ابعاد گوناگونی را در بر می‌گیرد، بسته به رویکرد دولت‌ها و آگاهی عمومی مردم، می‌تواند پیامدهای متفاوتی به همراه داشته باشد.
وی می‌افزود: در حال حاضر در ایران، با توجه به عدم وجود چارچوب قانونی شفاف و ریسک‌های بالای بازار، پیشنهاد می‌شود تنها آن بخش از سرمایه را که افراد نگران از دست دادن آن نیستند، در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، این بازار به‌طور خاص، به‌دلیل حجم بالای Scam(پروژه‌های کلاهبرداران ) در داخل و خارج از کشور، یکی از پرخطرترین حوزه‌های مالی محسوب می‌شود.
مدیر عامل انجمن بلاکچین ایران با اشاره به چالش‌های خاطرنشان می‌کند: یکی از چالش‌های اصلی در ایران، آسیب‌پذیری مردم در برابر فریب پروژه‌های تقلبی است. بسیاری از کوین‌های مطرح‌شده، فاقد پشتوانه فناوری واقعی بوده و تنها با استفاده از جو روانی و تبلیغات گمراه‌کننده، سرمایه عمومی را جذب می‌نمایند.
شرقی ادامه می‌دهد: این مشکل به‌ویژه در کشورهایی همچون ایران که فرهنگ مصرف‌کنندگی فناوری غالب است و آگاهی عمومی از مفاهیم پای‌های همچون بلاکچین وSmart Contracts(قراردادهای هوشمند) ناچیز است، شدت بیشتری پیدا می‌کند و در چنین شرایطی، مردم بدون درک کامل از مکانیزم‌های حاکم بر بازار، تنها با تکیه بر اخبار سطحی یا وعده‌های سودهای کلان، دچار ضررهای فراوان می‌شوند.
وی بیان می‌کند: نقش تشکل‌های حرفهای و نهادهای دولتی در ساماندهی این فضا بسیار حیاتی است. این تشکل‌ها می‌توانند به‌عنوان واسط‌های میان فعالان حوزه، دانشگاه‌ها، کسب‌وکارها، و نهادهای حاکمیتی همچون دولت و قوه قضائیه عمل کنند تا یک اکوسیستم سالم و مبتنی بر قانون برای فناوری بلاکچین ایجاد شود.
مدیر عامل انجمن بلاکچین ایران می‌افزاید: همکاری میان بخش‌های مختلف، می‌تواند به شناسایی پروژه‌های معتبر، جلوگیری از فعالیت‌های کلاهبرداران، و تدوین قوانین حمایتی برای سرمایه‌گذاران منجر شود در این راستا، برخی اقدامات اولیه همچون همکاری انجمن بلاکچین ایران با سازمان‌های مرتبط، گام‌های مثبتی به شمار می‌روند که نیازمند تداوم و تکمیل هستند.
شرقی عنوان می‌کند: نوظهور بودن پدیده بلاکچین و ماهیت open source یا همان متن باز بودن پروژه‌های مطرح بلاکچینی، فرصت جبران و کاهش فاصله‌های علمی را برای کشور عزیزمان امکان پذیر می‌کند تا بتوانیم از بازیگران مؤثر بین المللی در این عرصه باشیم.
این امر می‌تواند به ایران کمک کند تا با سرمایه‌گذاری در آموزش و تحقیق، جایگاهی در عرصه توسعه فناوری‌های نوین پیدا کند، البته این هدف، مستلزم برنامه‌ریزی بلندمدت، جذب نخبگان، و ایجاد زیرساخت‌های امن برای مبارزه با تهدیدهای سایبری است.
وی ادامه: پیش‌بینی آینده دقیق این فناوری دشوار است، اما رویکردهای کلان نشان می‌دهد که بلاکچین به‌عنوان یک ابزار تحولی در حوزه‌هایی همچون انتقال ارزش، قراردادهای هوشمند و هوش مصنوعی در حال رشد است، با این حال، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در این بازار، به‌دلیل نوسانات شدید و عدم وجود ضمانت قانونی، همچنان با ریسک‌های جبران‌ناپذیری همراه است. از این رو، مشارکت فعالان، مشاوران مالی، و سازمان‌های تنظیم‌گر در تدوین قوانین، می‌تواند به کاهش این ریسک‌ها و ایجاد بازاری شفاف‌تر کمک کند.
مدیر عامل انجمن بلاکچین ایران تاکید می‌کند: با همکاری تمام ذی‌نفعان و دوری الزامات غیرضروری، محیطی امن برای رشد این فناوری در ایران شکل گیرد. این مهم، مستلزم تعامل مداوم میان تشکل‌ها، نهادهای دولتی، و جامعه فعالان حوزه ارزهای دیجیتال است تا بتوانند با بهره‌گیری از تجربیات جهانی و تطابق آن با شرایط داخلی، گام‌های مؤثری در جهت توسعه پایدار این حوزه بردارند.
به گزارش پردیسان آنلاین، سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال در ایران، پدیدهای چندوجهی است که همراه با فرصت‌های نوین، ریسک‌های جبران‌ناپذیری را نیز به همراه دارد، این بازار به‌دلیل نبود چارچوب قانونی شفاف، نوسانات شدید قیمتی، و حجم بالای پروژه‌های کلاهبرداران، یکی از پرخطرترین حوزه‌های مالی در کشور محسوب می‌شود.
اولین و اساسی‌ترین توصیه برای سرمایه‌گذاران، محدود کردن سهم ارزهای دیجیتال در سبد دارایی‌ها به حداکثر ۵ تا ۱۰ درصد است، این رویکرد به‌کاهش آسیب‌پذیری در برابر نوسانات غیرقابل‌پیش‌بینی و جلوگیری از ضررهای سرمای‌های کمک می‌کند. همچنین، ضروری است سرمایه‌گذاری تنها با منابعی انجام شود که فرد تحمل از دست دادن آنها را دارد، نه با وام یا دارایی‌های ضروری زندگی است.
آگاهی عمومی ناچیز، وابستگی به اطلاعات غیرتخصصی شبکه‌های اجتماعی، و جو روانی بازار، از جمله عواملی هستند که افراد را به تصمیمات احساسی و غیرمنطقی سوق می‌دهند. این مسئله در ایران، که فرهنگ مصرف‌کنندگی فناوری غالب است، شدت بیشتری پیدا کرده و منجر به فریب افراد از سوی پروژه‌های تقلبی می‌شود، بنابراین یادگیری مفاهیم بنیادین همچون بلاکچین، قراردادهای هوشمند، و مکانیزم‌های امنیتی از اولویت‌های هر سرمایه‌گذار است.
همکاری میان نهادهای دولتی، تشکل‌ها، و فعالان حوزه فناوری نیز می‌تواند نقش کلیدی در ساماندهی این بازار ایفا کند. تدوین قوانین حمایتی، شناسایی پروژه‌های معتبر، و جلوگیری از فعالیت‌های کلاهبرداران، از جمله گام‌های ضروری برای ایجاد اعتماد عمومی است؛ در این مسیر، استفاده از ماهیت متابایز فناوری بلاکچین و جذب نخبگان برای توسعه پروژه‌های بومی، می‌تواند به ایران کمک کند تا از پتانسیل این فناوری در عرصه‌هایی مانند انتقال ارزش، هوش مصنوعی، و صنعت مالی بهره مند شود.
پیش‌بینی آینده این فناوری دشوار است، اما رویکرد عقلانی، پرهیز از تبلیغات گمراه‌کننده، و تمرکز بر آموزش و تحقیق، می‌تواند به حداقل‌رساندن ریسک‌ها و استفاده بهینه از فرصت‌های پیش رو کمک کند. تا زمانی که ایران نتواند زیرساخت‌های امن، قانونگذاری دقیق، و فرهنگ سرمایه‌گذاری آگاهانه را در این حوزه تقویت کند، ورود عموم مردم به این بازار باید با احتیاط کامل و تنها با درصدهای ناچیز سرمایه همراه باشد.
