پردیسان نوین، سرویس بین الملل – حلیمە ملایی: پروندە تشکیل کابینە دولت عراق بعد از استعفای عادل عبدالمهدی و شکست محمد توفیق علاوی و موفق نشدن عدنان زرفی، اکنون در دست مصطفی کاظمی است. البتە شواهد حاکی از آن است کە اینبار اکثر قریب بە اتفاق جریانات سیاسی عراقی موافق نخست وزیری مصطفی کاظمی هستند.

کُردها کە یکی از شرکای قدرتمند در حکومت عراق هستند در ماه‌های گذشتە با محمد توفیق علاوی بە توافق نرسیدند و بعد آن نیز عدنان زرفی را نپذیرفتند. اما در مورد مصطفی کاظمی بی درنگ اعلام حمایت کردند. رهبران کُرد طی چند روز گذشتە بارها با صدور بیانیه با حمایت از شخص کاظمی وی را راهگشای حل مشکلات میان اربیل و بغداد قلمداد کردەاند.

برای گفتگو بر سر مواضع کردهای عراق و دیدگاه آنها در مورد دولت مصطفی کاظمی، خبرنگار پردیسان نوین با «سرکو آزاد گلالی»، نمایندە مجلس کردستان عراق از حزب اتحادیە میهنی مصاحبەای ترتیب دادە کە در ادامە می‌آید؛

*افکار عمومی اقلیم کردستان عراق در شگفت است کە بە چە علت رهبران کُرد بدون هیچ پیش شرط و مذاکرەای از مصطفی کاظمی مکلف به تشکیل کابینە عراق حمایت می‌کنند؟

مصطفی کاظمی دوست دیرین کردهای عراق است. اکثر جریانات کردی وی را می‌شناسند و مقبول آنها است. وی در گذشتە ارتباط خوبی با رهبران کُرد داشتە است و مواضع روشن و مثبتی در مورد حقوق کردها دارد. مطالبات کردها برای تشکیل دولت عراق همگی واضح، ملی گرایانە و قانونی است. مطالبات کردها بیشتر مربوط بە بودجە و مسائل ملی است و باید از راه قانونی حل شود. مهم نیست چە کسی حاکم عراق باشد، مهم این است کە قانونی حل شوند.

*قبل از مأمور شدن کاظمی برای تشکیل دولت عراق، وی با رهبران کرد مذاکراتی داشتە است؟

بلە مصطفی کاظمی با نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان و جانشین رهبر حزب دمکرات و همچنین لاهور شیخ جنگی، از رهبران اتحادیە میهنی گفتگو کردە است، بدون شک اتحادیە میهنی (یکیتی) و حزب دمکرات (پارتی) دو جریان مهم و اصلی قدرت و سیاست در اقلیم کردستان هستند و این دو حزب از کاظمی حمایت کردەاند. وی در این گفتگوها بە رهبران کرد تعهد دادە است هر آنچە از لحاظ قانونی برای احقاق حقوق اقلیم کردستان ممکن باشد، انجام دهد تا اقلیم کردستان هم احساس کند می‌تواند در سایە دولت تازە عراق بە حقوق خود دست یابد و مشکلات و اختلافاتش با بغداد را حل کند. بە این دلیل قبل از اعلام حمایت از کاظمی با وی مذاکراتی شدە است.

*پیش بینی شما در مورد آیندە عراق چیست؟

عراق بە علت بحران سیاسی و اقتصادی در وضعیت سختی است و اکنون بیش از پنجاه میلیارد دلار کسری بودجە دارد. در روزهای اخیر نیز با توافق در سازمان اوپک تولید نفت این کشور ۱ میلیون و ۶۱ هزار بشکە کاهش دادە شد. این کاهش تولیدات نفتی برای اقتصاد کشوری همچون عراق کە ۹۵ درصد از اقتصاد آن بر پایە درآمد نفتی است بسیار مضر خواهد بود و اگر دولت مرکزی برای رسیدن بە تعدد منابع تولید درآمد چارەاندیشی نکند بدون شک این بحران اقتصادی تأثیر بیشتری بر عمیق ترشدن بحران سیاسی کشور عراق خواهد گذاشت. عراقی کە شمار زیادی از مردم آن بە نرخ بالای بیکاری و عدم خدمتگزاری معترض هستند. عراق روزهای بسیار سختی پیش رو دارد.

*بسیاری از جریانات عراقی تاکید دارند کە باید آمریکا بە زودی منطقە و خاک عراق را ترک کند، بە نظر شما آمریکا بە زودی از خاک عراق بیرون می ورد؟

برای ما موضع و دیدگاه همە جریانات داخلی عراق قابل احترام است. آمریکا و عراق بە مثابە دو دولت همپیمان دارای روابط نزدیک هستند. اما تاکید ما این است کە نباید حاکمیت عراق نقض شود و هیچ کس یا جریانی حق تجاوز بە استقلال و نقض حاکمیت عراق را ندارد. اخراج آمریکا از خاک عراق بستگی بە مجلس و تصمیم دولت مرکزی دارد.

*چرا کردها مخالف اخراج آمریکا از عراق هستند؟

کردها معتقد هستند کە آمریکا رئیس ائتلاف ضد داعش است و در حال حاضر کە خطر داعش هنوز اقلیم کردستان و بخش‌های از عراق را تهدید می‌کند ضروری است کە فعالیت این ائتلاف ادامە یابد. اما این بدین معنی نیست کە توازن قدرت در عراق بهم بریزد و عراق دولت گردن کج در برابر آمریکا باشد. بدون شک کردها نمی‌پذیرند کە استقلال و حاکمیت عراق خدشەدار شود.

*آلترناتیو کردها برای اینکە ارتباط آنها با ایران بر سر موضوع اخراج آمریکا از خاک عراق تاثیرپذیری منفی نداشتە باشد، چیست؟

ارتباط میان کردهای عراق و جمهوری اسلامی ایران، تاریخی، استراتژیک و مهم است. این ارتباطات جنبە اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی و همچنین جغرافیایی دارد. ایران بە درازای تاریخ در همە بحران‌ها از کوچ دستە جمعی در سالهای حکومت بعث تا حملە داعش، آغوش خود را برای کردها گشودە است. ایران دوست اقلیم کردستان عراق است. بە این خاطر با این مسئلە با حساسیت خاص برخورد می‌کنیم و توازن و تعادل را مدنظر داریم و ارتباط ما با ایران و آمریکا برقرار است. ایران هم این معادلە را درک کردە است. ارتباط با جمهوری اسلامی ایران برای ما بسیار مهم و استراتژیک است و ما خواهان تقویت و توسعە این ارتباطات هستیم.

* کرونا چە تأثیری بر اقتصاد اقلیم کردستان گذاشتە است؟

بعد از شیوع کرونا در کشورهای همسایە عراق و همینطور اقلیم کردستان عراق، یکی از پایە های اقتصاد اقلیم کە همان درآمد داخلی است بسیار متضرر شد. درآمد داخلی اقلیم کردستان پیش از کرونا ۳۵۰ میلیارد دینار عراقی بودە است. اما اکنون بە نزدیک صفر رسیدە است. علی رغم این موضوع، کاهش نرخ نفت تأثیر منفی بر اقتصاد اقلیم کردستان گذاشتە است. اقلیم کردستان پیش از این ۷۵۰ میلیون دلار درآمد نفتی داشت کە ۳۰۰ میلیون آن برای خزانە وزارت دارایی است کە در حال حاضر بە ۶۰ میلیون دلار رسیدە است.

*پارلمان یا حکومت اقلیم برنامە مدونی برای عبور از این بحران ارائە دادە اند؟

برای عبور از این وضعیت پارلمان کردستان از حکومت اقلیم خواستە است در اسرع وقت با دولت مرکزی توافقات همەجانبە و اصولی برای حل مشکل حقوق بگیران و تکمیل بودجە پروژەهای نیمە تمام انجام بدهد تا شاید کمی از بار بحران مالی بکاهد.