به گزارش پردیسان آنلاین، آمریکایی‌ها این روزها خشمگین‌تر از همیشه‌اند. سومین موج اعتراضات بزرگ ضددولتی در کمتر از یک سال، از نیویورک تا لس‌آنجلس را فرا گرفته است. بیش از ۷ میلیون معترض با لباس‌های زرد به خیابان آمدند تا علیه رئیس‌جمهوری فریاد بزنند که به گفته آنان، «دموکراسی را گروگان گرفته است».
اعتراضات در سایه سرکوب
در بسیاری از ایالت‌ها از جمله واشنگتن، پورتلند و شیکاگو، پلیس فدرال با بازداشت معترضان، کوشید اعتراضات را مهار کند. با وجود تأکید مردم بر مسالمت‌آمیز بودن تظاهرات، تصاویر بازداشت معترضان و حملات نیروهای امنیتی در رسانه‌ها منتشر شد. یک معترض به سی‌ان‌ان گفت: «دیگر برای آزادی بیان هم باید هزینه بدهیم.»
برگزارکنندگان اعتراضات از مردم خواسته بودند لباس زرد بپوشند؛ رنگی که به نماد وحدت و نفی خشونت تبدیل شد. بر پلاکاردها نوشته بود: «آمریکا متعلق به مردم است، نه پادشاه». حتی در اروپا و کانادا نیز راهپیمایی‌هایی هم‌زمان برگزار شد تا جهانیان صدای نارضایتی از واشنگتن را بشنوند.
تعطیلی دولت و فروپاشی اعتماد
اعتراضات در حالی شدت گرفته که دولت فدرال آمریکا برای هفته‌ها تعطیل مانده و بدهی عمومی از مرز ۳۷.۹ تریلیون دلار گذشته است. دانیل گینتو، مادر آمریکایی شرکت‌کننده در اعتراضات، به سی‌ان‌ان گفت: «چطور می‌توانید غذا را از دهان مردم بیرون بکشید و بعد ادعای دموکراسی کنید؟» او و هزاران نفر دیگر از حذف بیمه‌ها و خدمات عمومی خشمگین‌اند.
«من پادشاهم»؛ ویدئوی تحقیرآمیز ترامپ
در میانه اعتراضات، ترامپ با انتشار ویدئویی که او را با تاج سلطنتی و عنوان «King Trump» نشان می‌داد، خشم مردم را دوچندان کرد. تصاویر توهین‌آمیز او در شبکه‌های اجتماعی طوفان به پا کرد. بسیاری گفتند ترامپ با این رفتارها رسماً نقش یک دیکتاتور را بازی می‌کند و نه رئیس‌جمهور یک جمهوری.
افول محبوبیت، سقوط مشروعیت
نتایج تازه‌ترین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد بیش از ۶۰ درصد آمریکایی‌ها از عملکرد ترامپ ناراضی‌اند. رویترز و ایپسوس گزارش داده‌اند تنها ۴۰ درصد مردم عملکرد دولت را تأیید می‌کنند. در موضوعاتی چون مهاجرت، اقتصاد و بحران غزه، نارضایتی عمومی از کاخ سفید به بالاترین سطح خود رسیده است.
دموکراسی آمریکا در معرض خطر است
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار پردیسان آنلاین با اشاره به موج تازه اعتراضات در ایالات متحده که با شعار «نه به پادشاهان» برگزار می‌شود، اظهار کرد: این حرکت‌های اعتراضی را باید فراتر از رویدادهای معمول حزبی دانست و آن را به منزله واکنش گسترده مردمی در برابر گرایش‌های اقتدارگرایانه رئیس‌جمهور پیشین آمریکا تفسیر کرد.
وی افزود: این دومین بار است که چنین تجمعاتی برگزار می‌شود؛ بار نخست در ماه ژوئن بود؛ اکنون اما از منظر گستره جغرافیایی و تعداد شرکت‌کنندگان بزرگ‌تر شده است.
کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به رفتار معترضان درباره رفتارهای ترامپ تصریح کرد: او قواعد را دور می‌زند، با فرمان‌های اجرایی کشور را اداره می‌کند، قوا را تضعیف می‌سازد، دنبال مادام‌العمر کردن قدرت است و خواستار ریاست‌جمهوری برای بار سوم است؛ در حالی که قانون اساسی این را منع کرده است.
ابوالفتح با اشاره به شدت گرفتن اتهامات علیه ترامپ و حامیان او گفت: مخالفان می‌گویند او و همراهانش مخالفان را زندانی یا دنبال محاکمه آنان هستند؛ رسانه‌ها را علیه منتقدان به کار می‌گیرند و به‌طور خلاصه، رفتارهایی پادشاه‌مآبانه و مستبدانه دارند.
وی با تأکید بر اینکه این اعتراضات تنها واکنش به یک شخصیت نیست، افزود: این دیگر تنها تقابل حزبی نیست؛ این یک جنگ ایدئولوژیک و فرهنگی است که در رأس این اختلافات، دو جریان ایدئولوژیک قرار دارند؛ ایدئولوژی محافظه‌کارانه و ملی‌گرای هویتی» و «ایدئولوژی لیبرال چندقومی و چندفرهنگی»؛ روندی که به گفته او ریشه‌هایش به اواخر دهه ۱۹۷۰ بازمی‌گردد و در دوره‌های اخیر شدت یافته است.
کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: اگر این تنش‌ها تنها حزبی بود، قابل مدیریت‌تر بود، اما اکنون دو بلوک ایدئولوژیک مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند و صبر و تحمل کاهش یافته است، وقتی سخنگوی کاخ سفید پایگاه رأی مخالفان را «تروریست» می‌نامد، این تقابل لفظی به خشونت بالفعل راه می‌یابد؛ افراد مسلح ممکن است به کنیسه یا کلیسا حمله کنند و دامنه خشونت گسترش یابد.
ابوالفتح درباره واکنش‌های ترامپ به اعتراضات نیز گفت: به‌جای انکار یا تعدیل رفتار شب گذشته در شبکه‌های اجتماعی ویدئوهایی منتشر شد که او را با لباس پادشاهی و تاج نشان می‌داد؛ حتی ویدئوهایی که در آنها معاونش تصویری را منتشر کرده که ترامپ تاج بر سر دارد و شمشیری در دست گرفته و رهبران حزب دموکرات پیش او زانو زده‌اند، چنین اقداماتی عملاً عادی‌سازی رویکرد پادشاه‌مآبانه است.
وی افزود: ساختار سیاسی آمریکا از آنچنان نیرومندی برخوردار است که احتمالاً اجازه شکل‌گیری کامل یک رژیم استبدادی را نمی‌دهد، همین که میلیون‌ها نفر در خیابان‌ها فریاد می‌زنند و نگران الگوی دموکراسی آمریکا هستند، برای وجهه بین‌المللی آمریکا بسیار مضر است.
کارشناس مسائل آمریکا در ادامه به پیامدهای بین‌المللی این بحران اشاره کرد و گفت: آسیب به نماد دموکراسی آمریکایی برای افکار عمومی جهان پیامد منفی دارد؛ زمانی الگوی آمریکا الهام‌بخش کشورها بود، اما اکنون وضعیت ملتهب داخلی و افول اعتماد می‌تواند الگو بودن را به چالش بکشد.
کارشناس مسائل آمریکا درباره احتمال تداوم تشدید خشونت و تأثیر آن بر فضای سیاسی آمریکا گفت: این وضعیت می‌تواند به‌ویژه اگر گفت‌وگوها متوقف شود و لحن‌ها تندتر شود، به کاهش مشروعیت نهادهای دولتی و تضعیف کنترل قدرت منجر شود؛ نتیجه‌ای که برای دموکراسی آمریکا زیان‌بار است.
ابوالفتح همچنین به نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در تشدید و گسترش این اعتراضات اشاره کرد و گفت: شبکه‌های اجتماعی اکنون بستری برای نمایش نمادها و روایت‌های نمادین هستند، برای مثال ویدئوهای نمایش تاج و شمشیر سریعاً منتشر می‌شوند و می‌توانند خشم یا حمایت را شدت بخشند.
وی ضمن یادآوری سابقه بلندمدت این تقابل ایدئولوژیک، خواستار خویشتن‌داری سیاسی و بازگشت به قواعد دموکراتیک شد و گفت: اگرچه ساختار سیاسی آمریکا قوی‌تر از آن است که به‌راحتی تسلیم شود، اما خطر تضعیف نهادها و از دست رفتن سرمایه اجتماعی وجود دارد؛ این مسئله‌ای است که نه تنها آمریکایی‌ها بلکه جامعه جهانی نیز باید نگران آن باشد.
دموکراسی در تبعید
اعتراضات میلیونی در آمریکا، از مرز سیاست فراتر رفته و به چالشی برای موجودیت نظام این کشور بدل شده است. وقتی رئیس‌جمهور در ویدئو تاج بر سر می‌گذارد و میلیون‌ها شهروند فریاد می‌زنند «ما پادشاه نمی‌خواهیم»، یعنی شکاف عمیق‌تری در دل دموکراسی آمریکایی شکل گرفته است؛ شکافی که شاید هیچ تاجی نتواند پنهانش کند.
