به گزارش خبرنگار پردیسان آنلاین؛نشست علمی «بررسی محدودیت شبکه های اجتماعی در کشورهای مدعی دموکراسی» با هدف بررسی استیضاح تیک تاک در آمریکا در دانشکده دین و رسانه برگزار شد.

در این نشست کمال اکبری دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه صدا و سیما و عباس اسدی دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به تشریح موضوع پرداختند.

در این نشست به تلاش های آمریکا برای گنجاندن جریان آزاد اطلاعات در منشور سازمان ملل و گسترش جریان آزاد اشاره شد که این تلاش ها برای توسعه سلطه آمریکا صورت گرفت.

همچنین اساتید جلسه تصریح کردند در زمانه حاضر اطلاعات قیمت پیدا کرده و خود اطلاعات به عنوان یک وجود ارزشمند مستقل مورد توجه قدرت ها است.

اسدی دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: در جنگ جهانی دوم ایالات متحده آمریکا کمترین آسیب را دید و پس از آن برای جریان آزاد اطلاعات سرمایه گذاری زیادی را صورت داد.

ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر با فشار آمریکا گنجانده شد، برای اینکه بفهمید در مثال تیک تاک آمریکا چه مقدار به آزادی بیان اهمیت داده است باید نگاهی به تاریخچه داشته باشیم.

یکی از اهداف آمریکا از جریان آزاد اطلاعات گسترش نفود فرهنگی خود بوده است همانگونه که بسیاری از مناطق دنیا این اتفاق رخ داد؛ هدف دیگر آمریکا تسریع در سلطه جویی بر اقتصاد جهانی بود.

آمریکا تلاش می کرد با جریان آزاد اطلاعات از رشد غیر سرمایه داری کشورهای دنیا جلوگیری کرده و همچنین مانع از رشد کشورهای سوسیالیست شود.

سیدعلی محمد رضوی به عنوان دبیر نشست در مقام پرسش گفت: ارسال امواج ماهواره بدون مجوز کشور دریافت کننده مورد مناقشه بود که کشور های یونسکو خواهان چنین مجوزی بودند اما آمریکا و انگلیس تهدید کردند که از یونسکو خارج می شویم؛ در همین راستا بود؟

اسدی ادامه داد: ۱۸ سال یونسکو در اختیار آمریکا بود تا گفتمان جریان آزاد اطلاعات را تقویت کند و از ۱۹۶۸ این گفتمان عوض شد و انتقادات علیه جریان آزاد اطلاعات رخ داد؛ علی رغم اینکه این شعار جذاب و فریبنده است یکی از پایه های اساسی ایدئولوژی امپریالیستی آمریکا است.

شیلر در کتاب سلطه فرهنگی آمریکا به کرات به این موضوع اشاره کرده و تصریح می کند که امپریالیست فرهنگی نشان دهنده سلطه آمریکا است که سبک زندگی خود را بر کشور دیگر تحمیل می کند؛ این سلطه و تحمیل سطح زندگی حتی در خصوص کشورهای اروپایی صورت گرفت.

وقتی کشوری تلاش دارد سلطه اقتصادی و سیاسی داشته باشد حتما به دنبال سلطه فرهنگی خواهد بود.

رضوی همچنین اظهار داشت: کشوری که ادعای دموکراسی و دسترسی آزاد را دارد چگونه برای تیک تاک محدودیت ایجاد کرده است؟

اکبری رئیس دانشکده دین و رسانه گفت: اتفاق رخ داده در خصوص تیک تاک جنبه های مختلفی از نظر حقوقی، رسانه ای و جهت گیری امپریالیسم فرهنگی دارد؛ تلاش غرب در سالهای گذشته برای تسخیر فکری و فرهنگی جهان با رشد شتابنده ای مواجه بوده است و آمریکایی ها جلودار این قصه بوده اند.

عصر جدید عصر استعمار رسانه ای و اطلاعاتی است و امپریالیسم رسانه ای شکل گرفته، به هیچ وجه حاضر نیست این قدرت مطلقه خود را از دست دهد؛ بیش از ۵میلیون ترابایت اطلاعات مردم جهان در آمریکا ذخیره شده که بیش از ۶۰۰ میلیون جلد کتاب می شود یعنی بیش از چندمیلیارد فیلم از مردم جهان ذخیره شده است؛ همانطور که قدرت های استعماری حاضر نبودند بیابان های تصرف شده را به دشمن یا رقیب خود بدهند، آمریکایی ها حاضر نیستند به هیچ وجه یک متر از این داشته های اطلاعاتی را از دست بدهند.

جمع آوری، مدیریت و بهره برداری استعماری از اطلاعات، عصر امروز را شکل داده است و خروجی آن سبب می شود در آمریکا و کشورهای اروپایی بر سر فعالیت تیک تاک مناقشه صورت بگیرد زیرا تمام دعوا و اختلاف در این است که این اطلاعات در چین هم ذخیره می شود.

این اصرارها سبب شده است که شرکت تیک تاک برای حفظ امنیت اطلاعات کاربران آمریکایی هزینه فراوانی را انجام داد اما ناراحتی آمریکایی ها از این است که این اطلاعات در چین هم ذخیره می شود. با توجه به دعوای ترامپ و چینی ها تحرکات علیه تیک تاک شروع شد که برخی ایالت ها این پلتفرم را ممنوع کردند اما باید برای آن مجوز قانونی اخذ می کردند.

حمایت های آمریکا از جریان آزاد اطلاعات به نفع خود بود از این رو همه قوانین دنیا و حاکمیت خود را بر این اساس بسته است اما اتفاق نگران کننده ای افتاده که برای مهار تیک تاک همه این اصول و دفاعیات را کنار گذاشته و حتی به جنگ قوانین رفته اند؛ قوانین آمریکا اجازه نمی دهد که دسترسی به اطلاعات محدود شود و کسی که برای این امر گام بردارد رقیب سیاسی اش می تواند با همین دستاویز علیه او اقدام کند اما در خصوص تیک هر دو جناح سیاسی آمریکا هم نظر شده اند. این امر نشان می دهد امپریالیسم یک جهت و یک حقیقت واحد دارد.

اسدی در ادامه با اشاره به پذیرش جامعه اطلاعاتی توسط بسیاری از اندیشمندان تصریح کرد: باید گفت واژه «جامعه اطلاعاتی» فریبنده بوده و برای سرپوش گذاشتن بر واقعیت نظام سرمایه داری است؛ کشورهای اروپایی تلاش می کنند از این واژه برای اهداف خود استفاده کنند. جامعه پسا صنعتی پایان ایدئولوژی ها را مطرح می کند و نوید جامعه اطلاعاتی را می دهد.

آمریکا تلاش می کند با پنهان شدن پشت واژه جامعه اطلاعاتی ایدئولوژی خود را تبیین کند؛ در ۱۹۴۷ قانون امنیت ملی آمریکا تأسیس شده است که بر اساس این قانون حتی تحقیقات دانشگاهی باید با دستگاه های امنیتی هماهنگ شود؛ پنتاگون از آن زمان با این نگاه که می تواند با ابزارهای هوشمند که به هوش مصنوعی معروف شده کار خود را پیش ببرد، در علم دخالت کرد.

در ایتالیا همایشی در خصوص فرهنگ ها برگزار می شود که از تمام رشته های مختلف غیر از «علوم ارتباطات» که اساتید منتقدی دارد در آن حضور دارند و پشتیبان این همایش فرهنگی پنتاگون بوده است. مفهوم «information» که به معنا خبر و آگاهی بوده است جای خود را به دیتا می دهد و مفهومش عوض می شود زیرا آگاهی دیگر مهم نیست بلکه فقط اطلاعات که قدرت می دهد مهم شده است.

آمریکایی ها در دهه ۷۰ دچار بحران اقتصادی می شوند که سعی می کنند اطلاعات را محصول تکنیک نشان دهند از این رو رابطه بین فرهنگ و «information» را تغییر می دهند؛ اگر امروز شبکه های اجتماعی دچار چالش شده است چنین سابقه داشته است.

رضوی: از دکتر اکبری سؤال می کنم این قوانینی که به دنبال محدودیت هستند چه محتوایی داشته و به دنبال چه هستند؟

اکبری عضو هیأت علمی دانشگاه صداوسیما با بیان اینکه آمریکا سردمدار این شعار بوده که به هیچ عنوان نباید آزادی بیان و جریان اطلاعات محدود شود، گفت: آمریکا و سوئد آزادی بیان را مانند حق ازدواج و حق مسکن یک حق طبیعی می دانند؛ کشوری که چنین اندیشه ای را از خود نشان داده از چند سال قبل به واسطه به خطر افتادن منافعش به جنگ ادعاهای خود رفته است.

مهم ترین عنصری که منجر به استیضاح مدیر تیک تاک شد قانون داتا بود که به دولت آمریکا اجازه می دهد دسترسی کاربران به تیک تاک را محدود می کند؛ سؤال نمایندگان در استیضاح عمدتا این نیست که آیا پلتفرم آسیب زا است یا نه؟ عموم دغدغه نمایندگان آمریکا این است اطلاعات به کجا می رود؛ سال ها است که همه مقامات و نیروهای امنیتی اجازه استفاده از شبکه های اجتماعی غیر آمریکایی را ندارند؛ خودشان می دانند که با غول های اطلاعاتی مانند «سیلیکون ولی» چه بلایی بر سر مردم دنیا می آورند.

تیک تاک مانند دیگر پلتفرم ها مخرب است و هیچ دفاعی از آن در این جلسه ندارم و همه کاربران باید بدانند با استفاده از آن مانند دیگر سکوها خطراتی را داشته و در مجموع مانند دیگر سکوها به دنبال بهره کشی از انسان است.

نکته دوم نمایندگان آمریکا، مدیریت افکار عمومی آمریکا با استفاده از هوش مصنوعی است که اگر این دو نکته نبود هیچ اشکال دیگری به تیک تاک گرفته نمی شد؛ یکی از نمایندگان در آن جلسه گفته بود که نوجوانانی که از تیک تاک استفاده می کنند دیر می خوابند خب این اشکال در همه سکوها وجود دارد.

در فرایند قانون گذاری در ایالات متحده، مسائل سیاست خارجی از طریق کمیته روابط خارجی پیگیری می شود که چندین مقام امنیتی و جاسوسی در آن حضور دارند که بر اساس آن پیشنهاد کار برای هموار کردن و اختیار دادن به دولت در محدود کردن اطلاعات آسان شود.

اسدی عضو هیأت علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه جهان امروز چند جزیره کوچک مرفه میان اقیانوس بدبختی است که اینترنت نماد این جزیره است، گفت: زبان این جزیره انگلیسی و پولش دلار است؛ جامعه اطلاعاتی برای ضربه زدن به کشورهای جهان سوم و دستیابی به سلطه جهانی است.

از میان اپلیکیشن های بزرگ فقط تیک تاک غیرآمریکایی است که حاضر شده همه خواسته های آمریکا را بپذیرد اما باز نظام حاکم ایالات متحده حاضر به پذیرش آن نیست؛ در دوران ترامپ ۴۵ روز به تیک تاک مهلت دادند که سهام خود را به مایکروسافت بفروشد.

آمریکا تلاش می کند همه اپلیکیشن ها را تحت سلطه خود داشته باشد و حاضر نیست بپذیرد و حتی قانونی که در سازمان ملل پیگیری می شد با تلاش آمریکا از بین رفت.

اروپایی هم سعی می کنند که فضای اینترنت خود را داشته باشند تا از هژمونی آمریکا خارج شوند.

رضوی در اینجا با طرح پرسشی از سخنران جلسه گفت: بسیاری از کشورهای اروپایی مجموعه ای از قوانین را به کار گرفتند تا دسترسی کارمندان را به این اپلیکیشن را ممنوع کنند و این نشان از تسلیم بودن دارد اما شما می گویید که رویه ای جداگانه دارند

اسدی: معروف است که اگر آمریکا عطسه کند اروپا سرما می خورد و همین امر محدود سازی تیک تاک نشان از این دارد اما تلاش هایشان برای توسعه اپ های خود نیز قابل مشاهده است.

رئیس دانشکده دین و رسانه در ادامه تصریح کرد: بر اساس منشور سازمان ملل متحد بند یک و بنده ۱۹ و ماده ۱۹ قانون حقوق بشر آزادی بیان حق جهانیان است که کسی حق محدودسازی آن را ندارد و آمریکایی ها پیشرو و امضا کننده این امر هستند؛ قانون آمریکایی ها که حق قانونگذاری برای محدودسازی اطلاعات را نمی دهد اما دارند چنین کاری را می کنند.

هر نوع محدودیت برای آزادی بیان حتی از راه قانون گذاری ممنوع است اما قانون قانون داتا به دنبال محدود سازی است؛ آزادی اطلاعات شامل آزادی تولید، آزادی دریافت و آزادی ابزار دریافت و انتشار میشود که مبنای نظام جهانی است.

یک نکته مثبت جلسه استیضاح تیک تاک برای اقناع افکار عمومی است زیرا همه سؤالاتی که توسط نمایندگان پرسیده شده بود برای سیاستگذاران آمریکایی پاسخ دارد. هیچ احتیاجی نبود برای گرفتن پاسخ از مدیر عامل تیک او را دعوت کنند اما برای اقناع افکار عمومی این امر لازم است.

هیچ کشوری حق ندارد اقدام به جنگ داشته و تبلیغ کند و یا به یک جنگ داخلی کمک کند و به لحاظ قانونی باید جلویش گرفته شود؛ ما شاهد چنین امری در تلگرام بودیم؛ در جمهوری اسلامی در برخی از سکوها مرکزی برای آموزش و کاربرد سلاح در کشور و ایجاد خشونت در داخل شد اما افکار عمومی برای بستن این سکوها اقناع نشد که این امر بر خلاف اصل مدیریت افکار عمومی است؛ محدودیت یک پلتفرم گاهی کمک به آزادی است و ما در فیلترینگ به دنبال اقناع افکار عمومی نبودیم اما در آمریکا با یک جلسه تقریبا صوری به دنبال اقناع افکار عمومی هستند.

هیچ دولتی حتی دولت های غیر دموکراتیک بدون اقناع افکار عمومی نمی توانند کار خود را پیش ببرند.

رضوی در طرح پرسش دیگری از اسدی تصریح کرد: قدرت چین در دو سال دیگر در حوزه های مختلف از آمریکا پیش می گیرد و یک جنگ سرد بین این دو راه افتاده است؛ شما چگونه این را تحلیل می کنید؟

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ تأکید کرد: یک استعمار الکترونیکی در حال شکل گیری است نه جنگ سرد؛ کار آمریکا با تیک تاک با اصل اقتصاد آزاد، اصل شفافیت و اصل آزادی بیان مغایرت دارد.

نگاه آمریکا به جریان آزاد اطلاعات ابزار اعمال فشار است؛ وقتی آمریکا با چین بر سر مدیریت کرونا دچار اختلاف نظر شدند محدودیت ها علیه تیک تاک شروع شد و فشار ها نیز به چین و هند رسید که هند نیز تیک تاک را محدود کرد.

تیک تاک به اندازه ای برای آمریکا مهم است که رئیس جمهور و کنگره در خصوص آن ابراز نظر می کنند نه یک اپراتور و مأمور زیرا اینجا محل جنگ سیاسی است.

پمپئو به طور شفاف و صریح می گوید اگر دوست دارید چینی ها اطلاعات شما را بدزدد تیک تاک را نصب کنید این برای اولین بار است که در سطح یک وزیر و رئیس جمهور در خصوص آن موضع می گیرند؛ در ایران محدودیت تلگرام در حد اظهار نظر وزیر و رئیس جمهور نبود.

دبیر جلسه با طرح پرسش خود اظهار داشت: آینده را با توجه به تأثیراتی که ممکن است از طریق این رفتارها در حوزه اطلاعات و ارتباطات در نظام جهانی بگذارد چگونه پیش بینی می کنید؟

اکبری در پاسخ اضافه کرد: تقدم فرهنگ بر سیاست؛ قبلا آمریکایی ها به دنبال هژمونی سیاسی بودند که الان فرق کرده است.

پایه فرهنگ امروزه بر اساس اطلاعاتی است که ذخیره می شود و این اطلاعات جایی به درد می کند که با استفاده از هوش مصنوعی بتوان از آن بهره برد که این امر بر فرهنگ و تمام جوامع تأثیر می گذارد و همچنین از دریچه فرهنگ مدیریت سیاسی و مدیریت اقتصادی صورت می گیرد.

وارد یک جهان جدیدی بر پایه اعلام رسمی جنگ بر روی داده ها شده ایم؛ جنگ اطلاعات در حال انجام است و هماوردطلبی ها بر پایه حفظ و نگهداری اطلاعات شکل گرفته است.