تغییرات آبوهوایی در دنیای امروز تأثیرات چشمگیری در برهمخوردن روند طبیعت داشته و به وقوع آتشسوزیهای گستردهای منجر شده است که با افزایش انتشار گازهای گلخانهای به گرمتر شدن دما و آلودگی هوا منجر شده است.
به گزارش سرویس ترجمه پردیسان آنلاین، با گرم شدن آبوهوا، آتشسوزیهای جنگلی بیشتر و شدیدتر میشوند و عواقب شدیدی برای جامعه و محیط زیست دارند. هرچند آتشسوزیها در بسیاری از مناطق گرم جهان بهطور طبیعی رخ میدهد، اثرات بحران آبوهوایی بر فراوانی و شدت آنها واضح است. تغییرات آبوهوایی ناشی از فعالیتهای انسانی، احتمال آتشسوزی در کانادا را سه برابر، در غرب آمازون ۲۰ برابر و در یونان دو برابر بیشتر کرده است. با ادامه افزایش انتشار گازهای گلخانهای، میتوان انتظار آتشسوزیهای بزرگتری را داشت.
امروزه حتی تالابها و جنگلهای بارانی مرطوب هم در معرض خطر آتشسوزی قرار دارند، زیرا خشکسالی بیسابقهای رخ داده است. منطقه پانتانال برزیل در ژوئن توسط آتشسوزیهای بیسابقه ویران شد که زیستگاههای حیاتوحش مهم جهان را تخریب کرد.
افزایش آتشسوزیهای جنگلی در کانادا
دادهها حاکی از افزایش سهبرابری آتشسوزیهای جنگلی در اثر بحران آبوهوایی و بهدنبال آن انتشار حدود دو میلیارد تن کربندیاکسید است که حدود یکچهارم کل انتشار جهانی ناشی از آتشسوزیهای جنگلی طی سال گذشته است. این آتشسوزیها در سال گذشته برای کانادا رکوردشکن بوده و به اندازهای رخ داده است که در شرایط عادی وقوع آن در طول یک دهه انتظار میرود. گازهای گلخانهای ناشی از آن نیز در شرایط عادی طی یک فصل منتشر میشود.
آتشسوزیهای کانادا در شدیدترین فصل آبوهوایی کشور رخ داده است و اثرات سلامتی ناشی از آن برای دههها محسوس خواهد بود. دیاکسید کربن ناشی از آتشسوزیهای جنگلی منبع روبهرشد انتشار گازهای گلخانهای در سطح جهان است که در سال گذشته به حدود ۸.۶ میلیارد تن رسید. البته تأثیر خالص این آتشسوزیها با رشد مجدد پوشش گیاهی جاذب کربن از جو کاهش پیدا خواهد کرد.
تأثیرات منفی آتشسوزیهای جنگلی
خسارتهای ناشی از تشدید آتشسوزیهای جنگلی همچنان رو به افزایش است، مگر اینکه جهان موفق به کاهش انتشار گازهای گلخانهای خود شود. آتشسوزیهای جنگلی نهتنها انسانها، حیاتوحش و دامها را میکشد و درختان و دیگر مناظر را ویران میکند، بلکه با آلودگیهای گسترده و خطرناک هوا نیز همراه است و از طریق انتشار گازهای گلخانهای و تخریب کربن ذخیرهشده در پوشش گیاهی و خاک، نقش مهمی در تشدید بحران آبوهوا دارد. اثرات کامل آتشسوزیهای سال ۲۰۲۳ برای مدت طولانی قابل مشاهده نخواهد بود و طی دوران خود را نشان میدهد.
آتشسوزیهای کانادا با مساحت سوخته شش برابر بیشتر از میانگین سال، از بدترین آتشسوزیهای سال گذشته بهشمار میروند. ایالت آمازوناس برزیل نیز به دلیل خشکسالی شدید رکورددار این بخش بود و آتشسوزی در هاوایی و تگزاس بیش از ۱۰۰ نفر را کشت. بزرگترین آتشسوزی ثبتشده در اتحادیه اروپا نیز ۹۰۰ کیلومتر مربع از یونان را سوزاند.
با این حال میزان سوختن کمتر از حد معمول در ساوانای آفریقا به این معنی بود که انتشار گازهای گلخانهای ناشی از آتشسوزیهای جنگلی این بخش در سال گذشته تنها ۱۶ درصد بالاتر از حد متوسط بود. چنانچه جنگلهای ساواناها بهجای تجربه این آرامش نسبی، با سرعت معمول خود میسوخت، سال گذشته وضعیت جدیدی ایجاد میشد.
رشد آتشسوزیهای جنگلی نسبت به رکوردهای قبلی
دادههای مؤسسه منابع جهانی نشان داده است که نزدیک به ۱۲ میلیون هکتار جنگل طی آتشسوزیهای سال ۲۰۲۳ سوخته است که حدود یکچهارم بیشتر از رکورد قبلی در سال ۲۰۱۶ بود. بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳، مناطق سوخته جنگلی حدود ۵.۴ درصد در سال افزایش داشته است و مقایسهها حاکی از سوختن و نابودی سالانه شش میلیون هکتار پوشش درختی بیشتر از سال ۲۰۰۱ است.
آغاز، شدت و تداوم آتشسوزیها نهتنها به دمای بالا، بلکه به پوشش گیاهی خشک و هر نوعی اشتعال انسانی یا طبیعی مربوط است. کاهش انتشار گازهای گلخانهای باید بزرگترین اولویت برای جلوگیری از آتشسوزیهای بیشتر در آینده باشد، اما مدیریت بهتر زمین و سیستمهای هشدار اولیه نیز میتواند در این زمینه مؤثر باشد.
منع مردم از برپایی آتش، ایجاد شکافها و محدودههای آتشسوزی و مدیریت مناطق کشاورزی و جنگلی بهمنظور کاهش تأمین سوخت آتش برای گسترش نیز مهم است. تهیه ماسک و تهویه نیز میتواند تأثیر آلودگی هوا را کاهش دهد.
برهمخوردن تعادل طبیعت با تغییرات آبوهوایی
جنگلهای در حال رشد میتوانند دیاکسید کربن هوا را حین رشد جذب کنند. تغییر به سمت آتشسوزیهای مکرر بهویژه در جایی که پوشش گیاهی شانس کمتری برای بهبودی دارد، روند نگرانکنندهای را ایجاد میکند که موجب میشود آتشسوزیها به منابع فزاینده کربن در جو تبدیل شوند.
مشکل واقعی زمانی شروع میشود که آتشسوزی از حالت طبیعی خود خارج شود و به سمت شعلهور شدن مکرر و شدیدتر رود. این شرایط در دنیای امروز به وضوح دیده میشود و به برهمخوردن تعادل طبیعت منجر شده است. انتشارهای فوری کربن ناشی از آتشسوزیهای جنگلی در دهه جاری بهطور فزایندهای جهان را بیش از پیش در معرض سختی قرار میدهد.
Friday, 29 November , 2024