پردیسان نوین – گروه بین الملل: پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره نور ۱ از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کسب یک موفقیت جدید برای جمهوری اسلامی بهانه‌ای شده تا آمریکا اقدامات ضد ایرانی خود را با شدت بیشتری پیگیری کند.

کسب این موفقیت به مذاق کشورهایی که به هیچ وجه خواهان پیشرفت ایران نیستند خوش نیامده و از همین رو آنها (انگلیس، فرانسه، آلمان و البته آمریکا) ایران را متهم به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می‌کنند و کاخ سفید با سوءاستفاده از همین موضوع تلاش می‌کند تا بهانه‌ای برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران بیابد.

در همین رابطه روز گذشته «مایک پمپئو» وزیر خارجه ایالات متحده، با انتشار بیانیه‌ای از کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل خواست تا تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کنند.

بر اساس برجام تحریم تسلیحاتی ایران در اکتبر ۲۰۲۰ به پایان می‌رسد و پس از آن تهران می‌تواند آزادانه اقدام به خرید و فروش تسلیحات نظامی کند.

در این راستا خبرنگار پردیسان نوین گفتگویی با «مارک فینو» دیپلمات فرانسوی و محقق حوزه‌های تروریسم، خاورمیانه، کنترل تسلیحات، امنیت اروپا، حقوق بشر تنظیم نموده که در ادامه می‌آید.

«مارک فینو» دیپلمات سابق فرانسوی که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) فعالیت کرده است، اکنون یک عضو اجرایی این سازمان است. وی در حال حاضر فعالیت‌های مربوط به گسترش تسلیحات را رهبری می‌کند. وی سخنگوی پیشین وزارت خارجه فرانسه بوده است.

*ایالات متحده آمریکا در تلاش است موضوع تحریم تسلیحاتی ایران را در شورای امنیت سازمان ملل تمدید کند. با توجه به اینکه ایالات متحده آمریکا برجام را نقض نموده و از آن خارج شده است، آیا می‌تواند از نظر قانونی چنین درخواستی داشته باشد؟

اینکه با خروج از برجام، ایالات متحده آمریکا بر خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل کرده است، قطعنامه‌ای که به اتفاق آرا تصویب شده و حاوی هیچ گونه مفادی در مورد خروج یکجانبه نیست، کاملاً درست است.

بر اساس این قطعنامه تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران تا سال ۲۰۲۰ یا ۲۰۲۳ بسته به نوع تسلیحات و فناوری و اگر آژانس بین المللی انرژی اتمی تأیید کند که برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است، برداشته خواهد شد. در هر صورت، برای تصمیمی که شورای امنیت در مورد تمدید تحریم‌ها اتخاذ می‌کند، همه اعضای دائم باید موافقت کنند و در این مرحله بعید به نظر می‌رسد که روسیه یا چین (و شاید فرانسه و انگلیس) به چنین تصمیمی بپیوندند.

*ایالات متحده آمریکا با وجود خروج از برجام قرار است خود را به عنوان یک شرکت کننده(participant) در برجام معرفی نماید. چرا ایالات متحده به دنبال این هدف است؟

اقدامات دولت ترامپ متناقض است زیرا نسبت به برجام دیدی انتقادی داشته اما در عین حال ایران را به دلیل تعلیق اجرای برجام مورد انتقاد قرار می‌دهد. منطقی‌تر آن بود که ایالات متحده به عنوان یک عضو برجام باقی می‌ماند و از سازوکارهای داخلی توافق نامه برای ایجاد هرگونه سوال پیرامون انطباق استفاده می‌کرد.

*اگر ایالات متحده آمریکا نتواند تحریم تسلیحاتی خود علیه ایران را تمدید کند، به احتمال زیاد به مکانیسم ماشه روی می‌آورد. چگونه او می‌تواند این اقدام را بطور قانونی انجام دهد، حتی اگر او خود را یک شرکت کننده در برجام قلمداد کند؟

اگر شورای امنیت سازمان ملل موافق تمدید تحریم تسلیحاتی نباشد، ایالات متحده آمریکا همیشه می‌تواند تحریم‌های یک جانبه را اعمال کند، همانطور که از سال ۲۰۱۸ بدون اعمال نیروی قانونی بر کشورهای دیگر، تحریم‌های یک جانبه ای را علیه ایران اعمال کرده است.

اما به دلیل صلاحیت خارج از سرزمینی آن، این امر یک عامل بازدارنده قدرتمند برای تحت فشار قرار دادن شرکت‌های خارجی که در ایالات متحده آمریکا دارای منافع هستند، برای ترک تجارت با ایران است. مکانیسم حل اختلاف برجام البته فقط برای اعضای فعلی برجام باز است.

*آیا کشورهای اروپایی می‌خواهند با فعال کردن مکانیسم ماشه، پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند؟

درست است که E3( فرانسه، آلمان، انگلیس) مکانیسم حل اختلاف را برای رفع تعلیق اجرای برخی از مفاد برجام توسط ایران ایجاد کرده اند. با این حال، نماینده عالی اتحادیه اروپا، کسی که ریاست این روند را بر عهده دارد، به این امید که در مذاکرات بیشتر به دنبال یافتن راه حل باشد، آن را به حالت تعلیق درآورد به جای اینکه ایران را تسلیم شورای امنیت کند.

این بخشی از دیپلماسی است که هم از سیگنال‌های عمومی و هم مذاکرات خصوصی برای نجات برجام، که اروپایی‌ها به آن کاملاً متصل هستند ساخته شده است.